Shomaksudova, M. Israil \ oav da yozma matn. Nutq va munozara

Matn  uslubi,  birinchidan,  tilning  usluban  betaraf  va  umumuslubiy 
vositalaridan,  ikkinchidan,  muayyan  uslubga  xoslangan  uslubiy  maqom  (belgi)li 
so‘zli  iboratlardan,  hamda  shu  uslubga  xos  tarkiblash,  tartiblash  usullaridan, 
uchinchidan, o‘zga uslubiga xos vosita va priyomlarni uslubiy qoilashdan (matniy 
yoki kontekstual qoilashlar) tashkil topadi. Demak, matn uslubi u mansub boigan 
nutq uslubiga xos tarkibiy unsurlar asosida belgilanadi va baholanadi.  Matn uslubi 
lining  qurilishdan,  nutqiy janriy  andozalarga  muvofiqligi  xususiyatlaridan  kelib 
chiqib  tahlil  etiladi.  Til  vositalarining  uslubiy  ixtisoslashuvi  nutq  usullari  uchun 
xos  xususiyat.  Janrlarda  ishlatilishiga  xoslangan  til  vositalari  bor  deb  boimaydi.
137

---

Ma’lum  janrga xos  matn  tarkibida  o‘sha janr mansub  bo‘lgan  uslubga  xoslangan 
vositalar  ishlatiladi  va  matn  uslubi  asosini  tashkil  etadi.  Shu  bilan  birga  matnni 
tarkibiash  va  tartiblashda  ma’lum  bir  nutq  uslubi,  ifoda  yo‘sinida  taqlid  qilish 
nusxa  olish  (stilizatsiya)  vositalari  ham,  iqtibosu  ko‘chirmalar  qilisfrga  xos 
usullardan  keng  foydalamladi.  Bular  metoforlar,  o‘xshatishlar,  majo/iy  tasviriy 
ifodalar,  takrorlardan  iborat  boiishi,,  axborot  щащир^  mulaqot  vaziyati  bilan