O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti Nasimxon rahmonov

doiy,, Sakkokiy g'azallaridagi yorning ta’rifiga monand tashbehiarga
qo‘shimcha ravishda Atoyining tashbehlari diqqatni tortadi. Quyidagi
baytga e ’tibor beraylik:
Chunki topti dardi ishqing lazzatin g'amgin ko‘ngul,
Xotirimni ba’d azin qilg‘umdur g ‘am birla shod.
Baytning mazmuni quyidagicha: yorning ishq dardidan oshiqning
g ‘amgin ko‘ng)i iazzat tnydi, oshiq esa shundan keyin bu lazzatm xotir-
lab, g'amdan shodlik hislarini his qilib yuradi.
Qiziq, g ‘amdan shodlik hislarini tuyish aslida mantiqsizlikday tu-
yuladi. Ammo chin oshiq ishq dardini bot-bot xotirlasa, ко ngli shod
boiadi, m a’shuqaga bo‘lgan muhabbati aslo so ‘nmaydi, aksincha, xotir-
laganda alangalanaveradi.
O'xshatish mumtoz adabiyotda poetik obrazlilikni ifodalovchi
eng muhim omi!. Aristotel “Poetika” asarida “She’riyat - о xshatish
san’atidir” deb 
t a ’r i f
berganda, faqat badiiy 
s a n ’a tla rd a n
biri bo Igan
o ‘xshatish san’atini nazarda tutmaga
n, balki 
n a rsa la rn in g , 
jumladan,
ma’shuqaning yoki yorning sochi, yuzi, tishlari, 
q o sh la ri 
va h. tashqi
g o ‘za!lik asosi 
b o ‘lg a n
ob’ektlar ham o'xshatish asosida obrazlilik kasb
etishi tushuniladi, bu ob’ektlar g ‘azalda obrazlilik hosil qiladi. Atoyi
g ‘azallaridagi obrazlilik hosil qiluvchi o ‘xshatishlar quyidagi baytlarda
aniq o ‘z ifodasini topgan:
Ey 
b e g im , 
ushbu yuz 
d e g u l, 
shams bila 
q a m a rm u d u r?
Ey begim, ushbu so‘z dcgul, shahd bila shakarmudur?
K o‘z uchidin qiyo-qiyo sheva bila boqishlaring,
Jon tamurin qiyor uchun tigcmu yo nazarmudur?