1. m-media tushunchasi m-medianing xususiyatlari

 
 

---

103. Radioaloqa radioreleli tizimlari qanday tashkil etiladi? 
Radioreleli aloqa (radio... va rele) — qabul qilishuzatish radiostansiyalari zanjiridan iborat avtomatik radioaloka. Bir punktdan qabul qilingan signallar oraliq st-yada kuchaytirilib, ikkinchisiga uzatiladi. Styalar bir-biridan 
40–60 km masofada quriladi. Radioreleli aloqada ultraqisqa toʻlqinlardan foydalaniladi. Radioreleli aloqa liniyalari katta sigʻimli (magistral), oʻrtacha sigʻimli (zonali), kam kanalli (temir yoʻl transporti, gaz quvurlari, neft 
quvurlari va boshqalarda qoʻllaniladigan) liniyalarga boʻlinadi. Har bir liniya imkoniyatini oshirish u-n bir necha (6 ta5 gacha) yuqori chastotali tarmoqlar qoʻllaniladi. Tarmoq lar mustaqil ishlaydi, lekin hammasi umumiy 
antennadan foydalanadi. Har qaysi tarmoqdan bir vaqtda 600—1000 telefonda gaplashish yoki 1 ta sifatli teledastur uzatish m-n. Radioreleli aloqada yoʻnaltirilgan kuchli antennalardan foydalaniladi. Birinchi 5 ta telefon 
kanaliga moʻljallangan Radioreleli aloqa liniyasi 1935-yil AQSH da Nyu-York b-n Filadelfiya orasida qurilgan. Radioreleli aloqa shaharlararo telefon va telegraf aloqasi oʻrnatish, radio va televideniye dasturlarini uzok, 
masofalarga uzatish, teleboshqarish hamda teleoʻlchash signallarini uzatish maqsadlarida, harbiy ishda qoʻllaniladi. Radioreleli tizimlar bir-biridan juda uzoqda joylashgan ikki yoki undan ortiq radiostansiyalar oʻrtasida 
xabarlarni uzatish va qabul qilish u-n oraliq radiostansiyalar yoki relelar yordamida radioaloqa diapazonini kengaytirish u-n ishlatiladi. Radiorele tizimlarini tashkil qilish odatda marshrut bo'ylab joylashgan bir qator reley 
stantsiyalarini o'z ichiga oladi, har bir stantsiya xabarlarni zanjirdagi keyingi stantsiyaga qabul qiladi va uzatadi. Xabarlar odatda uzoq masofalarni bosib o‘tishi va tog‘lar yoki binolar kabi to‘siqlarni bosib o‘tishi m-n 
bo‘lgan yuqori chastotali radioto‘lqinlar yordamida uzatiladi. O'rni stantsiyalari odatda uzatishning signal kuchini oshirish u-n kuchli antennalar va kuchaytirgichlar b-n jihozlangan. Elektr uzilib qolganda ham tizimning 
ishlashini ta'minlash u-n stansiyalar ko'pincha generatorlar yoki batareyalar kabi zaxira quvvat manbalari b-n jihozlangan. Radiorele tizimlari odatda harbiy aloqa, favqulodda xizmatlar va radioeshittirish kabi turli xil 
ilovalarda qo'llaniladi. Ular, ayniqsa, telefon yoki internet kabi anʼanaviy aloqa usullari mavjud yoki ishonchli boʻlmasligi m-n boʻlgan uzoq yoki qoʻpol hududlarda foydalidir.