Tikuv 1-123 (2013). P65

Moki mexanizmi va chetlatgich mexanizmlari.
Moki uchining
ignaga yaqinlashishi tishli g‘ildirakning tayanch vintlari bo‘shatil-
gandan keyin moki vallari (1)ning (37-rasm) burilishi bilan sozla-
nadi. Igna eng ðast holatidan 2mm ko‘tarilgan ðaytda moki uchi
igna ko‘zidan 1,6 mm yuqori bo‘lishi kerak. Igna va moki o‘yig‘i
orasida oraliq 0,05 – 0,1 mm ga teng bo‘lishi kerak. Shu oraliq
karterlar (3) ning bo‘ylama vallar (16) harakati bilan sozlanadi.
Sozlanishni bajarish uchun tishli g‘ildirak (15) ning vintlari (14),
suxariklar (7, 19) va vint (4) bo‘shatiladi. So‘ng esa karter tishli
g‘ildirak (15) bilan birgalikda val o‘qiga (16) bo‘ylama harakat-
lanadi. Chetlatgichlarning (17) naycha tutgichlar chiqiqlarini bosish
uchun o‘z vaqtida harakati tishli g‘ildirak (6) vintlari bo‘sha-

---

76
tilgandan keyin val (20) burilishi bilan erishiladi. Chetlatgichlar
(17) igna halqalarini moki qurilmasi ichiga kirgizish ðaytida naycha
tutgichlarning chiqiqlarini siqishi kerak. Bunda naycha tutgichlar
barmoqlari bilan igna ðlastinkasining ðaz devorlari orasida oraliq
hosil qilishi kerak.
Chetlatgich (17) ning naycha tutgich chiqiqlariga nisbatan vint
(18) bo‘shatilgandan keyin richag ðazlari bo‘ylab harakati sozlanadi.
Moki orqali uzatilayotgan moy hajmi 9-vint bo‘shatilgandan keyin
10-vint (10) orqali sozlanadi. Agar 10-vint bo‘shatilsa, bunda
mokiga uzatilayotgan moy hajmi kamayadi. Shu bilan birga chetlat-
gich zvenolariga uzatilayotgan moy ham sozlanadi.
Plastinkali ðrujinalar (2) deformatsiyasi yordamida ðastki iðlar
vint (1) orqali taranglanadi. Parallel qatorlar orasidagi masofani
o‘zgartirish uchun igna tutgich, teðki, reyka, ignali ðlastinkalar
almashtiriladi, igna va moki ilmog‘i oralig‘i o‘zgartirilganidek,
karterlar (3) ham tishli g‘ildiraklar (15) bilan birgalikda val (16)
o‘qiga bo‘ylama harakatlanadi.