Namangan davlat universiteti "iqtisodiyot" kafedrasi

 
5. Loyihani amalga oShiriSh iShlari grafigi 
Loyihaning texnik jihatlarini iShlab chiqiSh hech bo‘lmaganda loyihani amalga 
oShiriShning kim, nimani va qachon bajariliShi ko‘rsatib o‘tilgan dastlabki rejasini 
tuziShni o‘z ichiga oliShi kerak. Bunday faoliyat ba’zida tarmoqli tahlil yoki tanqidiy 
yo‘l uslubida tahlil deb yuritiladi. Oxirgi atama dasturlarni baholaSh va izohlaSh uslubi 
kabi murakkab tizimlarni o‘z ichiga oladi. Bu tizimlar bir tadbir boShlaniShidan oldin 
tugallaniShi kerak bo‘lgan yoki belgilangan muddatda tugallanmay qoliShi butun loyiha 
bo‘yicha iShlarning kechikiShiga olib keliShi mumkin bo‘lgan tadbirlarni aniqlaShga 
mo‘ljallangan. Bu tizimlar yirik fuqaro inShootlarini o‘z ichiga olgan loyihalarni 
rejalaShtiriShning samarali vositasi bo‘lsa-da, boShqa loyihalar uchun tadbirlar ketma-
ketligini belgilovchi va izohlar bilan to‘ldirilgan oddiy kalendar’ rejalari ham etarli 
hisoblanadi. Har ikkala holda ham o‘z vaqtida bajariliShi loyihani amalga oShiriShga 
ta’sir ko‘rsatuvchi tadbirlarni aniqlaSh va ularni tugallaShga etarli vaqtni ta’minlaSh 
kerak. Bu tadbirlarni etarli darajada rejalaShtirmaslik oqibatida loyihani rejalaShtiriSh 
muddatlari cho‘zilib ketiShi mumkin. 
8-mavzu. Ekologik tahlil 
1. Nima uchun ekologik tahlil kerak? 
O‘zbekiston Respublikasida ekologik kapitalga alohida e’tibor qaratiladi. 2010 
yildan e’tiboran mamlakat Oliy Majlisida (Parlamentida) ekologik qanot Shakllantirildi 

---

53 
va qonunchilik palatasi vitse - spikerlaridan biriga O‘zbekiston ekologik harakati 
vakillaridan saylandi. 
Tabiiy muhitga ta’sir davlat mego-loyihalarining ko‘pincha uchrab turadigan taShqi 
(eksternal) omillaridan biri hisoblanadi. Masalan, transport tizimlari ko‘pincha tabiiy 
landShaftda to‘siqlarni yuzaga keltiradi, yomir oqimi va tabiiy drenaj tarmoqlari 
xarakterini o‘zgartiradi, kasallik tarqaliShiga imkoniyat yaratadi va ijtimoiy ofatlarni 
keltirib chiqariShi mumkin. SHuning uchun loyiha o‘rta va uzoq muddatda ham ekologik 
barqarorlikni ta’minlaShi kerak. Sirdaryo viloyatidagi yangi avtomobil yo‘li Farona 
vodiysini mamlakatning arbiy va janubiy viloyatlari bilan bolaydi. UShbu loyihadan 
kutilgan iqtisodiy manfaat (yonili sarfi, tonna/kilometrni kamayiShi) va ekologik manfaat 
(havoning ifloslaniShi kamayiShi, havodan kasallaniSh qisqariShi va h.k.) qisqa va uzoq 
muddatli istiqbolda muhim ahamiyatga ega.