Vazi rli gi buxoro muhandi sli k- texnologi ya I nsti tuti " menej ment" kafedrasi


 3. Ijti moi y ti zi mlarni bas horat qilish



Download 1,87 Mb.
Pdf ko'rish
bet39/159
Sana19.05.2023
Hajmi1,87 Mb.
#941145
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   159
Bog'liq
N. Ziyavitdinova - Ijtimoiy menejment (1)

8. 3. Ijti moi y ti zi mlarni bas horat qilish.
Bas hor at ijti moi y ko`ra bilish shakli sifati da u yoki bu maqsadl ar ga 
erishi shni ng i mkon daraj asi ni ifodal aydi. Bunda bashor at ha m boshqaril uvchi, ha m 
boshqaril maydi gan j arayonl ar ni qa mr ab olishi mu mki n va shart.
Bos hqar uv j arayoni da bashoratl ar qat or f unkt si yal ar ni baj aradi: mo`lj all ash, 
me` yori y, ogohl antiruvchi va boshqal ar. Ul ar boshqar uv organl ari ni i sti qbolli 
mua mmol ari ni echi shga yo` naltiradi, bashor at modeli ni a mal ga oshirish mu mki n 
bo`l gan shar oitl ar ni ani ql aydi, ul ar dan mu mki n bo`l gan chetlashtirishl ar xaqi da 
ogohl antiradi. SHunday qili b, bashor atl ar but un boshqar uv j arayoni ni ng zar ur 
el e menti sifati da na moyon bo`l adi, uni ng ma qbull ashi shi ga ko`ma kl ashadi.
Ijti moi y or gani z mdagi al oqal ar ni qi yi nl ashtiruvchi va j a mi yat di na mi kasi ni 
oshir uvchi il mi y-t exni uni nnqil obi shar oil ari da bashor at qilishni ng r oli va aha mi yati 
ort adi. Il mi y-t exni ka i nqil obi boshqar uv sub` ekti faoli yat natija-l ari ni mu mki n 
bo`l gan ri vojl ani shi ni ani q ol di ndan ko`ra bilishni tal ab qil adi. 
«Bashorat qilish, modellashtirish sifati da ha m bu murakkab ilmi y-t adqi qot 
va manti qi y- konstrukti v f aoli yat dir. U s hunday t ashkil etilishi kerakki, boshqar uv 
qar orl ari ni t ayyorl ashda zar ur axbor ot berishi kerak. Ijti moi y j arayonl ar ni boshqa-
rishda bashor atl ar ni ng aha mi yati shundan i bor at ki, ul ar rej adan ol di ngi xujj atl ar 
sifati da na moyon bo`l adi. SHubhasi z, bashor at qilish va model lashtirish usl ubl ari 
XXI asrda boshqar uv qarorlari ni qabul qilishda ma`l um o`ri n egallaydi »
1

Ijti moi y ti zi mlar ni modell ashtirish va bashor at qilish- o`zar o uzvi y bog’li k 
faoli yat t url ari: ma`lu m ma` noda bashor at ni kel aj ak modeli sifati da qar ash 
mu mki n. Modell ashtirish usl ubi bashorat qilish faoli yati da keng qo`ll anil adi.
Nazari ya va a mali yot da t urli ekspert bahol ash usl ubl ari ha m ma`l u m. Ul ar
bashor at qilish va boshqar uv qar orl ari ni ishl ab chi qishda keng qo`ll anil adi.
Za monavi y shar oitlarda boshqar uv j arayoni qi yi nchili k-l ari ning o`sishi da 
boshqar uvga xi z mat qil uvchi mahsus me hnat t uri - konsul’t ati v mehnat 
shakll an moqda. Ri vojlangan kapit alisti k ma ml akatl ar da ekspert bahol ari ni i shl ab 
chi quvchi va r ahbarl ar ga masl ahatl ar ber uvchi ko` pgi na j a mi yatl ar i doral ar, 
tashkil otl ar faoli yat yurit adi. Ko` pchili k oli mlar boshqar uv bo` yicha mut ahassi sl ar 


50 
va t ashkil ot rahbari yati o`rt asi da ko mmuni katsi yal ar ti zi mi ni yaratish ker ak degan 
fi kr da. Ko mpani yal arni boshqarish t uzilmasi ga t ez-t ez bir or-batl ar or qal ari ga 
mas` ul
 
bo`l magan va hoki mi yat t o moni dan beril magan fi gura (i nf or mal man)
kiritil moqda. U prezi dent yoki bosh
boshqar uvchi ni ng masl ahat chi si, must aqil ekspert bo`l adi. U ko mpani yal ar dagi 
narsal ar hol ati ni bir or-bir bo`li nma yoki xi z mat pozitsi yasi dan e mas, bal ki, keng 
strat egi k massht abda bahol aydi. SHartno ma asosi da boshqar uv bo` yi cha 
konsul’tati v fir mal ardan j al b qili nadi gan mut ahassislardan farqli ravishda bu 
ekspert bosh r ahbari yat ni ng i shongan oda mi hi sobl anadi. Undan i sh hol ati ga
sezil arli t a`sir qil uvchi keng massht abli j asur masl axatl ar, ob` yekti v bahol ar t al ab 
qili nadi. Must aqil eksperti zani ng xil ma-hilli gi sifati da ko mpani ya direkt orl ar 
kengashi ga i qtisodi yot, bozor munosabatlari, moli ya, kapit al, ijti moi y boshqar uv 
masal al ari bo` yi cha i htisosl ashgan oli mlar kiritiladi. I nstit ut yoki il miy t adqi qot 
mar kazi da doi m i shl ovchi oli m bir vaqt ni ng o` zi da ko mpani ya direkt or-l ari dan biri 
hi sobl anadi. Ma`l u m i sh qi s mi ga j avob ber may va kel aj akda bir or- bir al ohi da 
ishl ab chi qarish f unkt si yasi bil an bog’li q bo`l may, u oli y rahbari yat qar orl ari 
xar akt eri ga t a`sir qilishi mu mki n. Rahbarli k qar orl ari ni t ayyorl ash bo` yi cha 
ishl ar ni muvo-fi ql ashtirish yo`ll ari va vosit al ari ko`ri b chi qil ayot ganda ani q 
ijti moi y va sot si ol ogi k t adqi qotl ar r oli ni ha m ko` zda t utish ker ak. Ul ar or qali 
rahbarga uni ng faoliyati da yor da m ber uvchi o`rganilayot gan ob` yekt t o` g’risi da 
axbor ot yi g’ish ta` minl anadi, uni ng xarakt erli ji hatlari va ri vojl anish 
tendent si yal ari ochil adi, xul osa va t aklifl ar shakll anadi. 
Ijti moi y t adqi qotl ar naf aqat u yoki bu boshqar uv qar orl ari ni ishl ab chi qi sh 
va qabul qilishga yorda m ber adi, bal ki ul arni i nsonl ar ga t a`sir qilish mexani z mi ni 
o`r gani shga, bu qar orl ar ni t urli ijti moi y kat egori yal ar qabul qi li nish xarakt eri ga, 
boshqar uv qar orl ari oda ml ar fi krl ari da qanday j oyl ashi shi ni, ularni xul q-at vori da 
qanday aks etishi ni, ijti moi y hodi sal ar ri voji da, ijti moi y gur uhl ar va j a moa-l ar dagi 
munosabatl ar da, shahsl arar o munosabatl arda qanday aks etishi ni kuzatishga ha m 
yor da m ber adi. Ani q ijti moi y t adqi qotl ar da anket al ash usl ubi tez-t ez qo`ll anil adi. 
Bu usl ub o`r ganil ayot gan j arayonl ar va xodi sal ar ni ng ijti moi y-psi xol ogi k ji hatl ari 
t o`g’risi da axbor ot beradi. Bunday axbor ot j uda zarur, l eki n j arayon va 
xodi sal ar ni ng chuqur mohi yati ni ochi sh uchun et arli e mas. Zamonavi y bosqi chda
xaqi qat ni ani q o`r gani shni ng barcha uslubl ari va vosit al aridan f oydal ani shga 
i ntilish j uda muhi m. 

Download 1,87 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   159




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish