Teleskoplar mavzusini o’qitish usuli. I. Mambetova

Antennaning turlari va asosiy ko’rsatgichlari. 

a)  Dipollardan  iborat  antenna.  Radioto’lqinlarni  hosil  qilish  va  efirga 

tarqatishda  umumiy  uzunligi  to’lqin  uzunligining  yarmiga  teng  bo’lgan  ikkita 

metal tayoqchadan  foydalanish  mumkin (bu  tayoqchalar,  yarim  to’lqin dipol  yoki 

Gers  dipoli  deb  ataladi).  Tayoqchalarning  biri  yuqori  chastotali  o’zgaruvchan  tok 

hosil qiluvchi generatorning bir qutbiga ikkinchisi esa, ikkinchi qutbiga ulanadi  va 

ochiq  fazoga  chiqarib  bir  to’g’ri  chiziq  yo’nalishida  joylashtiriladi  (5-rasm). 

Generator  ishga  tushirilganda  antenna  tayoqchalari  atrofida  o’zgaruvchan 

elektromagnit  maydon  hosil  bo’ladi  va  bu  maydondan  barcha  tomonga 

elektromagnit  to’lqinlar  tarqalaboshlaydi.  Radio  aloqada  bu  yuqori  chastotali 

to’lqinlarga  past  chastotali  tovush  to’lqinlari  yuklanadi  (chastota  modulyatsiyasi) 

va iste’molchiga yetkaziladi.  

To’lqinning quvvati tayoqchalarga tik yo’nalishlarda maksimal qiymatga va 

tayyoqchalar  yo’nalishida  nol  qiymatga  ega  bo’ladi.  Yo’nalishlar  bo’yicha 

quvvatni taqsimlanishi antennaning yo’naltirilish diagrammasi deb ataladi.