Микрозарраларнинг


Бор постулатлари натижалари



Download 0,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet32/59
Sana01.05.2023
Hajmi0,61 Mb.
#933931
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   59
Bog'liq
mikrozarralarning sirli tabiati.

11. Бор постулатлари натижалари
Шундай қилиб, турғун орбиталар (мос равишда энергетик 
сатҳлар) бутун сонлар билан рақамланади: n = 1, 2, 3, ... . Шуни-
си аҳамиятлики, атомда юқорида айтилган энергия қийматлари 
E
n
дан бошқа оралиқ қийматлар бўлиши мумкин эмас. Атомда-
ги юқорида кўрилган электрон орбита радиуси, тезлиги ва тўлиқ 
энергияси қийматларидаги узилишлар, 
яъни квантланишлар 
квант назариясининг асосий ҳарактерли белгиларидир.
Ушбу 
белгилар фикран қабул қилиниши қийин бўлган катталиклардир. 
Электрон “к” сатҳдан “n” сатҳга ўтганда ∆
Е

E
k
– 
E
n
нурланиш 
чиқариб, унинг частотаси Эйнштейнга кўра қуйидаги формула 
ёрдамида топилади:
7-расм. 
Орбита 
моментини квантлашга 
доир[8].


40
ν
π
=
=


E
h
E
2

(24) 
Юқоридаги формуладан Н.Борнинг водород атоми нурланиш 
частотаси учун ёзилган қуйидаги формуласи келиб чиқади:
ν
π
=





me
n
k
4
3
2
2
4
1
1

(25)
Бунда ҳар хил “к” ларга мос келган сатҳлардан маълум бир 
“n” сатҳга ўтишларни кузатиб, кўриш мумкинки, спектрал се-
риялар мажмуаси ҳосил бўлади (8-расм). Масалан, n = 2 сатҳга 
ўтиш билан ҳосил бўлган Бальмер серияларини кўриш мумкин. 
Юқоридаги Н.Бор томонидан ҳосил қилинган формула, Бордан 
анча олдин Ридберг томонидан тажрибалар асосидан топилган 
ν =





CR
n
k
1
1
2
2
(26)
формулага жуда ўхшашдир. Охирги икки формулани Бор томо-
нидан ҳосил қилинган (25) ва Ридберг томонидан тажрибаларда 
топилган (26) формулаларни солиштириб, водород атоми учун 
Ридберг доимийсининг ҳисобланган қийматини топиш мумкин 
бўлади. Ушбу сон қиймат аввалдан спектрал ўлчашлардан маъ-
лум бўлган қиймат билан аниқ мос тушади. Ушбу мос келиш 
Н.Бор назариясининг кишини ҳайратга соладиган биринчи на-
8-расм. 
Водород атоми спектрал сериялари.


41
тижаси эди. Бундан ташқари, Н.Бор назариясидан топилган во-
дород атомининг ғалаёнланмаган ҳолатдаги радиуси (n = 1)нинг 
кинетик назариядан топилган қиймат билан аниқ мос тушиши 
λ
1


2
2
me
= 0,53∙ 10
-8
см = 0,53Å 
(27)
янада ҳайратланарлироқ 

Download 0,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   59




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish