Operatsion tizimlar tt 11-20 s mustaqil ish Ravshanov Javohir Mavzu: 1

bog‘lanishi algoritmlari (sinxronlashtirish). 
Sinxronlashtirish mexonizmlar jarayonlari.
 
Operatsion tizimlarning ishini o`rganishda asosiy tushunchalardan biri bo`lib, 
ustida tizim aniq amallar bajaradigan asosiy dinamik ob’ektlar sifatida olinadigan 
jarayonlar xisoblanadi. 
Jarayon tushunchasi. 
OT tushunchasini qarab o`tganimizda, biz Ko`pincha “dastur” va “to`shiriq” 
so`zlarini Ko`p ishlatdik. Masalan, xisoblash tizimi bitta yoki bir nechta dasturni 
bajaradi, OT to`shiriqni rejalashtiradi, dasturlar ma’lumotlar almashadi va xokazo. 
Biz bu so`zlarni umumiy xolda ishlatdik va siz xar bir aniq xolda nimani 
tushunayatganingizni taxminan tasavvur qilar edik. Ammo bir xil so`zlar xar xil 
xolatda masalan, xisoblash tizimi ishlov bermaydigan statik xolatdagi ob’ektlarni 
xam (masalan, diskdagi fayllar) va ijro jarayonidagi bo`lgan dinamik xolatdagi 
ob’ektlarni xam bildirar edi. Bu xolat OT lar umumiy xossalari to`g`risida 
gapirganimizda, ya’ni uning ichki qurilmalari va o`zini tutishiga e’tibor berilmagan 
xolatda mumkin edi. Ammo endi zamonaviy kompyuter tizimlari ishini detallashgan 
xolda o`rganganimizda biz amallarni(terminologiyani) aniqlashttirishimizga to`g`ri 
keladi. 
“Dastur ” va “to`shiriq” terminallari statik, faol bo`lmagan(neaktivniy) 
ob’ektlarni tavsiflash uchun ishlatiladi. Dastur esa, bajarilish jarayonida dinamik, 
faol ob’ektga aylanadi. Uning ishlashi borasida kompyuter turli komandalarga 
ishlov beradi va o`zgaruvchilar qiymatlarini o`zgartiradi. Dastur bajarilishi uchun, 
OT ma’lum son operativ xotira ajratishi, unga kiritish chiqarish qurilmalarni va 
fayllarni bog`lashi, ya’ni butun xisoblash tizimi resurslari xisobidan ma’lum qismini 
rezervlab qo`yishi kerak. Ularning soni va konfiguratsiyasi vaqt o`tishi bilan 
o`zgarishi mumkin. Bunday kompyuter tizimlari ichidagi faol ob’ektlarni tavsiflash 
uchun “dastur” va “topshiriq” terminlari o`rnmga yangi “jarayon” terminini 
ishlatamiz. 

---