Ўзбекистон республикаси президенти ҳузуридаги қонунчилик ва ҳУҚУҚий сиёсат институти

1 376 та
мурожаат 
келиб тушган. Мурожаатларнинг 1 299 таси 
жисмо ний шахслар, 77 таси юридик шахслар томонидан 
юбо рилган. Мурожаатлар Конституциявий суд судьялари 

---

153
томонидан ўрганиб чиқилиб, 
муаллифларга асослантирилган 
тушунтиришлар 
берилган. 
Судья ва экспертлар томонидан 
83 нафар фуқаро ва юридик 
шахсларнинг вакиллари Консти-
туциявий судда қабул қилинди, 
уларнинг мурожаатлари юзаси-
дан тегишли тушунтиришлар берилган. Конституциявий 
судда фуқароларнинг мурожаатларини бевосита қабул қилиш 
мақсадида 
“Фуқароларнинг онлайн қабули”
портали ишга 
туширилди. Шунингдек, мазкур норма киритилиши инсон 
ҳуқуқларини ҳимоя қилишда самарали воситалардан бири 
бўлган конституциявий шикоят институтини Конституция 
даражасида мустаҳкамлайди.
Фуқаролар ва юридик шахсларнинг Конституциявий судга 
мурожаат қилиш ҳуқуқи 
Бельгия, Венгрия, Германия, 
Латвия 
каби хорижий давлатлар конституцияларида ҳам
белгиланган.
Фуқаролар ва юридик шахсларга Конституциявий судга 
мурожаат қилиш ҳуқуқи берилаётганлигининг аҳамияти 
шундаки, Конституцияга зид бўлган қонунлар амалиётда 
қўлланилаётган бўлса, уларнинг Конституцияга мувофиқлигини 
ўз вақтида таъминлашга, Конституцияга номувофиқ қонунлар 
билан келгусида бошқа шахсларнинг ҳуқуқлари бузилишининг 
олдини олишга, шунингдек Конституция устунлигини 
таъминлашга, 
Конституциявий 
суд 
фаолиятини 
янада 
такомиллаштиришга хизмат қилади.
92-савол:
Конституцияга судьялар мус та-
қиллигини кучайтириш бўйича кирити лаёт-
ган янги нормаларнинг аҳамияти нимада?
Жавоб:
Ўзбекистон Конституциясига судлар ва судьялар 
мустақиллигини, судьялар ва улар оила аъзоларининг дахлсиз
-
лигини таъминлаш, уларнинг ваколатларини кенгайтириш, мод
-

---

154
дий ва молиявий таъминотини 
яхшилашга оид бир қатор янги 
нормалар киритилмоқда.
Зеро, ҳуқуқий демократик 
давлатда суд ва судьялар амалда 
мустақил бўлсагина қонунийлик 
таъминланади, инсон ҳуқуқ ва 
эркинликлари кафолатланади.
Янги таҳрирдаги Конституциямиз лойиҳасига киритилаётган 
136-моддага кўра,