63
“DEVELOPMENT ISSUES OF INNOVATIVE ECONOMY IN THE
AGRICULTURAL SECTOR”
International scientific-practical conference on March 25-26, 2021.
Web:
http://conference.sbtsue.uz/uz
Mamlakatimizda 2017-yilda qabul qilingan «2017-
2021 yillarda O’zbekiston Respublikasini
rivojlantirishning beshta ustuvor yo’nalishi bo’yicha H
arakatlar strategiyasi»
ga muvofiq,
mamlakatimizda tarkibiy o’zgarishlarni chuqurlashtirish, iqtisodiyotning yetakchi tarmoqlarini
modernizatsiya va diversifikatsiya qilishga qaratilgan kompleks chora-tadbirlar mamlakat hududlarining
har tomonlama va muvozanatli ijtimoiy iqtisodiy rivojlanishni amalga oshirimoqda. Innovatsion
yo’naltirilgan, raqobatbardosh va jadal rivojlanayotgan iqtisodiyotga o’tishning muhim shartlaridan biri
bu davlat va xo’jalik boshqarishning barcha darajalarida strategik rejalashtiri
shdan foydalanishdir, bu esa
iqtisodiy tarmoqlarni innovatsion rivojlantirish modellarini shakllantirishga imkon beradi. Intellektual va
texnologik salohiyatni oshirish uchun uzoq muddatli davrga mo’ljallangan rivojlanish stsenariylari, shu
jumladan «qisqa
muddatli», «o’rta muddatli» va «uzoq muddatli» rivojlanish dasturlari ishlab chiqiladi.
Iqtisodiyotning globallashuvsi sharotida ma’muriy islohotlar konsepsiyasining vazifalarini hisobga
olgan holda, prognozlash va makroiqtisodiy
tadqiqotlar institutining
2019 yilga mo’ljallangan tadqiqot
dasturiga muvofiq O’zbekiston Respublikasida davlat strategik rejalashtirish tizimini yaratishni nazarda
tutib xorijiy tajribani, uzoq muddatli istiqbolga mo’ljallangan sanoatni rivojlantirish strategiyasini
shakllantiris
h uslubiyati va printsiplarini hisobga olib, ularni O’zbekistonda qo’llash lozim.
Sanoatni rivojlantirish uchun strategiyalarni shakllantirish uslublari uzoq muddatli rivojlanish
uchun hujjatlarni shakllantirish tamoyllari va tartibini, maqsadlarni tanlashga
talablarni va rivojlanish
uchun asos shartlarini o’z ichiga oladi. Bu qo’llaniladigan usullar va vositalar to’plamini, maqsadga
muvofiqligi va istiqbollarini baholash qoidalarini, uzoq muddatli rivojlanish variantlari va stsenariylarini
belgilaydi.
O`zbekiston Respubliksida sanoatni rivojlantirish uchun strategiyalarni shakllantirish uslublarining
asosiy qoidalari ilg’or jahon tajribasini o’rganish va umumlashtirish va uni O’zbekiston sharoitiga
moslashtiris hisoblanadi.
- uzoq muddatli istiqbolga sanoatni rivojlantirish strategiyasini shakllantirish usullarini ishlab
chiqish bo’yicha jahon tajribasiga yondashish;
- sanoatni rivojlantirish maqsadlarini shakllantirish strategiyasi va yondashuvlarini shakllantirish
tamoyillarini aniqlash;
- sohani rivojlantirish tendentsiyalari va muammolari, cheklovlari va
imkoniyatlarini diagnostika
qilish tartibini belgilash;
- sanoatni rivojlantirishning prognoz parametrlarini baholash usullari va namunaviy vositalariga
talablarni o`rganish;
- sanoatni rivojlantirish strategiyasining maqsadlari va prognoz parametrlarini ishlab chiqishda
texnologik omilni hisobga olish tamoyillarini shakllantirish;
-
sanoatni rivojlantirishning uzoq muddatli strategiyasini amalga oshirish bo’yicha yo’l xaritasiga
qo’yiladigan talab
larni kiritish.
Bu uslubiyot respublikaning vazirliklarida, idoralarida, iqtisodiy birlashmalarida amalda
foydalanishga mo’ljallangan bo’lib, ularning funktsiyalari uzoq muddatli sanoatni rivojlantirish
strategiyasini ishlab chiqishni o’z ichiga oladi. Sa
noatni rivojlantirishning uzoq
muddatli strategiyalari
va prognozlarini ishlab chiqishning asosiy kontseptual va uslubiy yondashuvlari, ularni tayyorlash ketma-
ketligi va tartibi, bir-
biri bilan o’zaro bog’liqligi va o’zaro ta’sirining mohiyati va boshqa i
jtimoiy-
iqtisodiy prognoz va dasturiy hujjatlar mamlakatni, sanoatni va uning sanoatini rivojlantirish davlat
prognozi tashkilotlari to’g’risidagi qonun hujjatlari va qoidalari bilan belgilanadi.
Uzoq muddatli strategiya va prognozlar quyidagi asosiy xususiyatlar bilan tavsiflanadi:
-
uzoq muddatli istiqbolga mo’ljallangan texnik
-iqtisodiy sanoat siyosati kontseptsiyasini
shakllantirish;
-
uzoq muddatli xarakterga ega bo’lgan strategik muammolarni hal qilish yo’llarini aniqlash.
Ushbu
muammolarning echimi
chuqur sifatli o’zgarishlarda ifodalanadi va tarmoq ichi va tarmoqlararo
tarkibiy o’zgarishlar tezligi bilan baholanadi;
- sanoatni rivojlantirish strategiyasining uzoq muddatli mezonlarini aniqlash xususiyati tarmoqlarni
rivojlantirish ko’rsatkichlarini shakllantirishga yo’naltirilgan yondashuv;
- texnik va iqtisodiy echimlarni nisbatan erkin tanlash;