“DEVELOPMENT ISSUES OF INNOVATIVE ECONOMY IN THE A GRICULTURAL SECTOR” International scientific-practical conference on March 25-26, 2021. Web:
http://conference.sbtsue.uz/uz
1- жадвал Молиявий натижалар тугрисидаги хисобот шаклининг асосий курсаткичлари № Курсаткичлар номи Аниқланиш формуласи Изох 1 маҳсулотни
сотишдан
олинган ялпи фойда
ЯФ=ССТ - ИТ, ЯФ -
ялпи фойда
ССТ -
соф тушум
ИТ -
сотилган
маҳсулот
таннархи
2 асосий фаолиятдан кўрилган
фойда
АФФ = ЯФ - ДХ+БД АФФ -
асосий
фаолиятнинг
фойдаси
ДХ -
давр харажатлари
БД -
бошқа даромадлар
3 Ўмум хўжалик фаолиятидан
олинган фойда
УФ=АФФ+МД - МХ, УФ -
Умум хўжалик фойдаси
МД -
молиявий
фаолият
даромадлари
МХ -
молиявий
фаолият
харажатлари
4 солиқ тўлангунгача олинган
фойда
СТФ=УФ+ФД - ФЗ, СТФ -
солиқ
тўлангунгача
олинган фойда
ФД -
фавқулотда даромад
ФЗ -
фавқулотда зарарлар
5 йилнинг соф фойдаси
СФ= СТФ - ДС - БС, СФ -
соф фойда
ДС -
Фойда солиғи
БС -
бошқа солиқлар
Даромад ва харажатларни бу таркибда туркумланиши куйидагиларга имкон беради;
-
Ишлаб чикариш харажатларини бошка харажатлардан фарқлаш ва корхона ишлаб чиқариш
фаолияти самарадорлигига баҳо бериш,
-
Молиявий бошқарув юзасидан операцион харажатларни бошка харажатлардан фарқлаш
-
Корхона томонидан олинадиган даромадларни уларнинг юзага келиши ёки шаклланиши буйича
алоҳида таркиблаш асосий фаолиятдан, молиявий фаолиятдан ҳамда кутилмаган ҳолатлардан.
Корхонанинг молиявий натижаларини ифодаловчи кўрсаткичларни таҳлил
қилиш
вазифаси қуйидагилардан иборат:
молиявий натижаларни ифодаловчи барча кўрсаткичларнинг тўғри аниқланганлигини
текшириш;
молиявий натижаларни ифодаловчи кўрсаткичларнинг ҳисобот давридаги ўзгаришига
баҳо бериш;
ушбу кўрсаткичларнинг ҳар бирига таъсир қилувчи омилларни аниқлаш ва уларнинг
таъсирини ҳисоблаш;
молиявий натижаларни ифодаловчи кўрсаткичларнинг бир
-
бирига боғлиқлигини аниқлаш
ва уларнинг соф фойда ўзгаришига таъсирини ҳисоблаш;
рентабеллик кўрсаткичларига баҳо бериш;
унинг ўзгаришига таъсир қилувчи омилларни аниқлаш;
фойда ва рентабелликни оширишнинг ички имкониятларини излаб топиш чора
-
тадбирларини ишлаб чиқиш.
Ушбу вазифани бажариш корхона молиявий натижаларини ифодаловчи кўрсаткичларни
аниқлаб олишни
тақозо қилади.
Юқоридаги муаммоларни ўрганишлар натижасида қуйидаги таклифлар ишлаб чиқилди:
1.
Мамлакатимизда амалдаги аудит стандартларига аудиторлик таҳлилини ўзида акс
еттирувчи ишчи стандартни ишлаб чиқиш, зеро ушбу стандартда молиявий хўжалик фаолиятини