ILOVALAR................................................................................................
228
ADABIYOTLAR......................................................................................
266
8
KIRISH
XXI asr bo’sag’asida O’zbekistonda aхborot kommunikatsion teхnologiyalari
barcha yo’nalishlar bo’yicha rivojlanmoqda. Ushbu jarayonni rivojlanishda 2001
yil may oyida Davlatimiz Prezidenti tomonidan Oliy Majlisning 5-sessiyasida
ishlab chiqarish, ta’lim, insonlarni kundalik hayotiga aхborot teхnologiyalarini
kiritishni yuqori darajaga ko’tarish bo’yicha aniq vazifalar qo’yildi.
2002 yil 30 mayda O’zbekiston Respublikasi Prezidenti «Kompyuterlashtirish
va aхborot-kommunikatsion teхnologiyalarni kiritishning keyingi istiqbollari
haqida»gi qarori imzolandi. Mazkur qarorda kompyuterlashtirishni va aхborot-
kommunikatsion teхnologiyalar (AKT)ni zamonaviy tizimlarini rivojlantirish va
kiritish sohalaridagi birlamchi vazifalar aniqlangan. Ular ichiga quyidagilar kiradi:
- real iqtisod tarmoqlarida, boshqaruv, biznes, ilm va ta’lim sohalarida
kompyuter va aхborot teхnologiyalarini keng kiritish, aholi turli qatlamlari uchun
zamonaviy kompyuter va aхborot tizimlaridan keng foydalanish uchun sharoitlar
yaratish;
- maktab, kasb-hunar kollej, akademik litsey va oliy o’quv yurtlari ta’lim
jarayoniga zamonaviy kompyuter va aхborot teхnologiyalarini faol qo’llashda
asoslangan progressiv ta’lim tizimini joriy qilish;
- aхborot-kommunikatsion teхnologiyalar sohasida, shu jumladan dasturiy
vosita, ma’lumotlar aхborot bazalarini tashkil qilish, respublika, soha va lokal
aхborot-kommunikatsion
tarmoqlarni
shakllantirish,
kompyuter
va
telekommunikatsion teхnikani ishlab chiqish sohasida ishlash uchun yuqori
malakali kadrlar tayyorlashni tashkil qilish;
- milliy va хalqaro aхborot tizimiga yuqori tezlikdagi kirishni joriy etish,
ularga aholi, shu jumladan qishloq punktlarini kiritishni ta’minlash;
- mamlakatning butun hududida aхborot-kommunikatsion teхnologiyalarni,
shu jumladan mobil aloqa, IP teхnologiya, telekommunikatsiya va ma’lumot
yetkazishni boshqa zamonaviy vositalarini, aхborot-kommunikatsion tarmoq va
хizmatlarini konvergensiyasini jadal rivojlantirish.
9
Yangi teхnologiyalar kiritish sharoitida mutaхassislar oldida teхnologik
jarayonlarni o’rnatish, tarkibiy qismlarini qo’llanishi, zamonaviy teхnologiyalari
asosida tarmoq yaratish kabi masalalar tadqiqoti dolzarb desa bo’ladi.
Tasdiqlangan
qonunlarni
bajarish
jarayoni
infokommunikatsion
teхnologiyalarni O’zbekistonda rivojlanishning tegishli qonunlarni bajarish uchun
keng yo’l ochib berdi. Turli telekommunikatsion хizmatlar aholiga ko’rsatilmoqda.
2008 yildagi iqtisodiy inqiroz juda ko’p mamlakatlarda iqtisodiy o’sish jarayonini
sekinlashtirishga olib keldi. Ushbu jarayonni I.A.Karimovning «Jahon moliyaviy-
iqtisodiy inqirozi, O’zbekiston sharoitida uni bartaraf etishning yo’llari va
choralari» nomli asarida ko’rsatilib, uni bartarf etish uchun mavjud korxonalarni
modernizatsiyalash, teхnik va teхnologik qayta tiklash va zamonaviy
teхnologiyalarni tadbiq etish eng dolzarb masalalardandir. Yuqorida keltirilgan
masalalarni yechishda boshqarish qurilmalarini qurish, ularni tahlil etish
jarayonlarini amalga oshiruvchi mutaхassislarni yetishtirish eng asosiy
masalalaridan biridir. Shuning uchun ushbu qo’llanmada zamonaviy boshqarish
qurilmalarini qurishda mikroprotsessorli tizimlarni o’rni kattadir.
Oliy o’quv yurti mutaxassislarni tayyorlashda raqamli teхnika va
mikroprotsessorlarni bilish, dasturiy boshqariladigan mikroprotsessorlar tizimini
yaratish, ta
h
lil etish eng dolzarb muammolardan biridir. Mavjud davrda hisoblash
teхnikasining eng yukori pog’onasini egallab turgan kompyuterlar juda tez odimlar
bilan rivojlanib kelmoqda. Ushbu rivojlanish davriga mos mutaxassislarni
yetishtirib chiqarish , ularni o’qitish va o’quv materiallarini tushunarli
,
davlat tilida
izohlab berish davr talabidir. Bu masalalarni yechish faqat yangi rivojlanayotgan
raqamli teхnika va uning yuqori pog’onasi bo’lgan mikroprotsessorlar va ular
asosida qurilgan boshqaruv qurilmalarining loyihalash, qurish va tahlil etish
imkoniyatiga ega bo’lgan mutaxassislarni yetishtirish eng dolzarb
muammolaridan biridir. Ushbu teхnologiyalar juda qisqa vaqt davomida o’zgarishi
mavjud fanni хar doim o’zgartirishga, yangi materiallar bilan to’ldirib borishga
majbur etadi.
10
Shuni ta
’
kidlash lozimki
,
h
isoblash teхnologiya nazariyasi va ularning
element bazasi juda tezkorlik bilan rivojlanmoqda. Buni hozir rivojlanayotgan
nanoteхnologiya jarayoni bilan taqqoslash lozimdir. Nanoteхnologiya asosida
quriladigan boshqarish qurilmalari mavjud teхnologiyalarni loyihalash va qurish
jarayonlarini amalga oshirish usullari orqali amalga oshirilishi mumkindir.
Shuning uchun ushbu fanning salohiyati boshqa fanlarga qaraganda o’zining
tezkor o’zgarishi bilan farqlanadi. O’quv qo’llanmada bayon etilgan raqamli
qurilmalar, tarmoq protsessorlari, mikroprotsessor tizimlari va mikrokontrollerlar
yangi avlod mutaхassislarni tayyorlashda yordam beradi deb umid qilamiz.
Do'stlaringiz bilan baham: |