Ruslan allayorov, muhiddin xidirov, qalmaxan abduxalikov

Frensis Dreykning sayohati 
D'Yurvill dengizining geografik 
joylashuvi 
Jyul Dyumon-d'Yurvill
(1790 – 1842)
 

---

31 
ELSMIR
 – 
Kanada-Arktika arxipelagining shimoliy qismidagi orol. 
Maydoni 196 ming km
2
dan ortiq. Orol 
hududining katta qismi muzliklar bilan 
qoplangan. Orolda dastlabki odamlar 
shimoliy orollarni kashf etishni boshlagan 
davrlarda Sibirdan ko‘chib kelishgan. 
Taxminan 1250- yilga kelib orolga hozirgi 
eskimoslarning ajdodi tule xalqi kelgan. 
Biroq, tabiiy sharoitning noqulayligi 
sababli, orol XVIII asrning o‘rtalariga 
kelib tashlab ketilgan.
Orol 1616- yilda ingliz sayyohi Uilyam Baffin tomonidan kashf 
qilingan va u orolning birinchi tavsifini keltirgan. 1852- yilda orolga ingliz 
davlat arbobi, yozuvchi va sayohatchi graf 
Elsmir
(Frensis Egerton) (1800 
– 1857) nomi berildi. Shuningdek, Yangi Zellandiyadagi ko‘l ham Elsmir 
deb nomlanadi. 
Everest
– 
Yer yuzidagi eng 
baland tog‘ cho‘qqisi, 
Jomolungmaning 
ikkinchi nomi. Himolay tog‘larida, Nepal 
va Xitoy hududida joylashgan. Balandligi 
8848 m. Cho‘qqi ingliz-lar tomonidan 
1855- yilda kashf qilingan va shu davrdagi 
Hindiston Geodeziya qo‘mitasi prezidenti, 
ingliz generali 
Ser Jorj Everest
(1790 – 
1866) nomi bilan atalgan. 
 
Graf Elsmir
(1800 – 1857) 
Jorj Everest 
(1790 – 1866) 

---

32 
Eyr
– 
Avstraliyadagi eng yirik oqmas 
sho‘r ko‘l. Materikning janubiy qismidagi 
cho‘l iqlimli botiq (dengiz sathidan 16 m 
past)da joylashgan. Ko‘l yozda vaqtincha 
oqadigan daryo va soylar keltirgan suv bilan 
to‘lib, maydoni 15 ming km
2
ga, chuqurligi 20 
m ga yetadi. Yilning qolgan mavsumida qurib, 
o‘rnida 
sho‘rxok 
qoladi. 
Ko‘l 
ingliz 
tadqiqotchi sayyohi 
Edvard Jon Eyr
(1815 – 
1901) nomiga qo‘yilgan. 
Fedchenko
 
– O‘rta Osiyodagi eng katta tog‘ vodiy muzligi. 
Pomirning shimoli g‘arbida, Tojikiston hududida joylashgan. Uzunligi 77 
km, maydoni 700 km
2
dan ortiq. Jami 45 dan ortiq muzliklar tizimidan 
iborat. Fedchenko muzliklarining quyi qismi 1878- yilda V.F.Oshanin 
tomonidan, o‘rta va yuqori qismlari 1928- 
yil Pomir ekspeditsiyasi tomonidan kashf 
qilingan. Muzlik, O‘rta Osiyoni, jumladan 
Pomir 
tog‘larini 
rus 
sayyohlari 
va 
tabiatshunoslari ichida birinchilardan bo‘lib 
tadqiq qilgan olim 
Aleksey Pavlovich 
Fedchenko
(1844 – 1873) sharafiga uning 
nomi bilan ataladi. A.P.Fedchenko garchi 
qisqa umr ko‘rgan bo‘lsa-da, uning O‘rta 
Osiyo va Alp tog‘lari haqidagi qiziqarli 
ilmiy izlanishlari keyingi davr tadqiqotlari uchun muhim manba bo‘lib