модда.Солиқамалиёти.
6-
модда.Халқарофаолият.
7-
модда.Оммаучунахборотнитақдимэтиш.
8-
модда.Мустақиллик.
9-
модда. Касбий лаёқатлилик ва аудитор бўлмаган шахслардан
фойдаланишгабоғлиқмажбуриятлар.
10-
модда.Шартномабўйичавакомиссионтўловлар.
11-
модда.Аудиторамалиётигамувофиқкелмайдиганфаолият.
12-
модда.Бошқааудиторларбиланмуносабатлар.Янгиходимларниқабул
қилиш.
13-
модда.Рекламавахизматларнитаклифқилиш.
14-
модда.Манфаатларнизоси.
15-
модда.Ҳамкасбларниқўллаб-
қувватлаш.
16-
модда.Профессионалкомпетентлилик.
17-
модда.Ахборотларнитақдимэтиш.
18-
модда.Интизомийчоралар.
Аудиторликкасбинингахлоқиймеъёрлариунингтарихийтараққиётийўлида
шаклланган:мустақиллик,компетентлилик(
пухтабилимгаэгалик)
,ҳалоллик,
виждонлилик, ҳаққонийлик ва махфийлик (
сир сақлаш) каби халқаро
принциплари негизида шаклланган. Ушбу принциплар мазкур лойиҳанинг
юқоридакелтирилганмоддаларидаўзифодасинитопган.Шубоисдан,буларга
батафсилроқтўхталибўтамиз.
Лойиҳада малакали аудиторларнинг касбга оид аҳлоқий меъёрлари
мужассамлашган,аудиторликҳамжамиятимуҳитидақарортопганаҳлоқ-
одоб
қадриятлари аниқланган. Умуминсоний ва касб этикаси меъёрларига
аудиторлик ташкилотининграҳбари,ҳар бир аудитори ва бошқа ходимлари
қатъийриояқилишларизарур.
Аудиторучунэнгюқориаҳлоқиймеъёрҳарқандайвазиятдаҳам қонунни
устунқўйиш,ишончгасазовораниқдилилларгаасосланганаудиторликхулосаси
тузиш, йўл қўйилган хато-
камчиликларни таҳлил қилиб, уларни тузатиш
йўлларини аниқлаш,корхона молиявий аҳволини яхшилайдиган тавсиялар
беришданиборат.Бунингучунаудиторнингкасбмаҳоративиждон,ор-
номускаби
аҳлоқийфазилатларбиланҳамуйғунлашганбўлмоғилозим.
Аудиторҳаммавақтмустақилбўлишикерак.Бупринцип,агараудиторлик
ташкилотивамижоз-
корхонаўртасидагимуносабатлар(
молиявий,қариндош-
уруғчиликёкишахсийтобелик,бошқаруворганлариёкиумумийлойиҳаларда
қатнашиш,бухгалтерияҳисобиниюритиш бўйичаолдинданхизматкўрсатиш ва
ҳ.
к.
)аудиторликфаолиятинатижаларигатаъсиркўрсатадиганбўлса,аудиторлик
ташкилоти аудитўтказиш ёки профессионал хизматкўрсатишдан возкечиш
лозимлигинибилдиради.
Аудит ўтказиш ёки профессионал хизмат кўрсатиш чоғида аудитор
профессионал компетентлиликка риоя қилиши зарур.Аудит ўтказиш ёки
профессионалхизматкўрсатиш бўйичамажбуриятолганаудитормазкурсоҳада
ўзининг компетентлилигига ишонч ҳосил қилиши лозим. Хусусан, ўз
мажбуриятини виждонан бажариши,аудиторлик хизматларини кафолатлай
олиши учун замонавий методикага асосланган ва барча амалдаги меъёрий
ҳужжатларқоидалариҳисобгаолинган,етарлидаражадагибилимватажрибага
эгабўлишилозим.
Аудитор ўзининг билим ва тажрибаси етишмаган,ҳамда унинг малака
сертификатигамоскелмаганҳоллардааудиторликтекширувлариўтказмаслиги
вапрофессионалхизматларкўрсатмаслигикерак.
Аудиторликташкилотимураккабмасалаларниҳалқилишдааудиторгаёрдам
бериш учунмалакалиэксперт-
мутахассисларнижалбқилишимумкин.Таъбир
жоиз бўлса,Луқмони Ҳакимнингўгли Саронга айтган:«Билмаган нарсангда
устозликқилма»деганнасиҳатиниэслатишимизўринлидир.
Do'stlaringiz bilan baham: |