муҳофазақилиш органлари(
терговорганлари,судваарбитраж суди)хўжалик
юритувчи субъектларни аудиторлик текширувидан ўтказишга топшириқ
беришлари мумкин.Бундай топшириқ ҳуқуқни муҳофазақилиш органларида
қуйидагишарт-
шароитлармавжудбўлганидаберилади:
қўзғатилган(қайтакўрилаётган)жиноийишлар;
фуқароликишиниқабулқилиш(
қайтакўриш)
;
арбитражсудинингидоравийтасарруфидагиишлар.
Ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари томонидан бериладиган бундай
топшириқлармазмунижиноийиш қўзғатиш (
қайтакўриш)
,фуқароликишини
қабулқилиш (
қайтакў-
риш)
,арбитражсудинингидоравийтасарруфидагиишлар
учунасосбўлганҳолатларгамоскелишилозим.Бундайтопшириқларгамувофиқ
ўтказиладиганаудиторликтекширувлармуддатиаудиторликташкилотибилан
келишилганҳолдааниқланиб,одатда1ойданошмаслигилозим.
Аудиторликтекширувиўтказишгатопшириқберганҳу-
қуқнимуҳофазақилиш
ёкиназоратқилувчиорганлартекширувўтказиш учунзаруршарт-
шароитларни
яратишлари,зарур ҳоллардааудиторлар ваулар оилааъзоларинингшахсий
хавфсизликларини ҳам таъминлаши лозим.Шунингдек,олдин текширилган
хўжаликюритувчи субъектфаолияти айнан бирхил асосларгакўраолдинги
текширувни ўтказган аудиторлик ташкилоти томонидан қайта текширишга
рухсатэтилмайди.
Назоратқилувчиёкиҳуқуқнимуҳофазақилиш органларинингташаббусига
кўра ўтказилган аудиторлик текширувлар жараёнида олинган маълумотлар
фақатмазкурорганларрухсати билан вауларрухсатқилган ҳажмдаошкор
қилинишимумкин.
Ҳуқуқни муҳофаза қилиш органларининг ташаббусига кўра ўтказилган
текширувлар натижалари бўйича тузилган ау-
диторлик хулосаси Ўзбекистон
Республикаси жиноят-
процес-
суал кодексига мувофиқ тайнланган суд-
бухгалтерияэкспертизасихулосасигатенглаштирилади.
Суд-
бухгалтерия экспертизаси айрим ўзига хос хусусиятлари билан
аудиторликтекширувларидан тубдан фарқ қилади.Кўп ҳоллардаэкспертиза
эксперт муассасаларининг махсус хоналарида ўтказилади.Зарур ҳолларда
экспертизаўтказиш жойиэксперттомонидан,экспертизанитайинлаганорган
биланкелишилганҳолдааниқланади.
Хулосатузишучунзарурбўлгандастлабкивайиғмабухгалтерияҳужжатлари,
ҳисобрегистрлариваҳисоботшакллариэкспертизаобьектларибўлиб
ҳисобланади.Шунингдек,экспертизаўтказишжараёнидатафтишдалолатномаси,
экспертхулосалари,айбланувчилар,жабрланувчиларвагувоҳларнинг
кўрсатмалариваишдагибошқаматериаллардакелтирилганмаълумотлардан
ҳамфойдаланишмумкин.
Суд-
бухгалтерияэкспертизасиниамалгаоширишдақуйидагиларни
аниқлашгадоирмасалаларҳалэтилади:
товар-
моддийзаҳиралар,пулмаблағларинингкамомадиёкиошиқчачиқиши
вамоддийзарарсуммаларибиланбоғлиқмаълумотларнингҳаққонийлиги;
товар-
моддий заҳираларни қабул қилиш, сақлаш, сотиш ва пул
маблағларининг ҳаракатига доир муомалаларни расмийлаштиришнинг
тўғрилигини;
молия-
хўжалик фаолиятига доир муомалаларни ҳужжат-
ларда акс
эттиришнингбухгалтерия ҳисоби халқаро вамиллий стандартлари ҳамда
бошқатегишлимеъёрийҳуж-
жатларгамувофиқлиги;
тергов олиб борилаётган ишга алоқадор шахслар кўрсатмаларининг
бухгалтерияҳисобимаълумотларигамувофиқлиги;
Do'stlaringiz bilan baham: |