«Ijtimoiy menejment» fanining sillabusi

Qisqacha hulosalar: 
Qimmatbaho qog‘ozlar bu mulkiy ma‘nodagi hujjat bo‘lib, mulkdorlik xuquqi 
ushbu hujjatsiz amalga oshirilmaydi va biror boshqa kishiga o‘tib qolmaydi. 
Qimmatli qog‘ozlarning asosiy hillari hissador aksiyadorlar jamiyatlari sarmoyasida 
qatnashish xuquqini beruvchi va ma‘lum dividend olish xuquqini beradigan 
guvoxnoma. 
Qimmatli qog‘ozlar ikki hilga bo‘linadi: 
- birlamchi, ya‘ni qimmatli qog‘ozlar emissiyasi vaqtida paydo bo‘lgan bozor; 
- ikqilamchi, ya‘ni qog‘ozlar qayta sotiladigan bozor. 
Fondli qiymatni hamma oladi: yakka tartibdagi investorlar, moliya-kredit 
institutlari, pensiya fondlari, davlat muassasalari va korporatsiyalari, sug‘urta 

---

156 
kompaniyalari, investitsiya qiluvchi fondlar va qimmatli qog‘ozlarni joylashtirish 
bilan (hukumat obligatsiyalaridan tashqari) odatda emissiya sindikatlarini barpo 
qiluvchi investitsion banklar shug‘ullanadilar. 
Hozirgi paytda qatnashchilarning shaxsan ishtirok etishini talab qiluvchi 
ochiq birja savdosi o‘z ofisidan, ish joyidan turib savdoda qatnashishga imkon 
beradigan elektron rejimga o‘tkazilgan. Belgilangan qoidalarga va savdoni tartibga 
solish tizimiga amal qilish, shuningdek, barcha qatnashchilarning bu qoidalarga 
amal qilishga tayyorligi majburiy tartib bo‘lib qolmoqda. 
Hozirgi paytda «Toshkent» Respublika Fond birjasi respublikaning barcha 
mintaqalarida 
o‘z filiallariga ega. Birjada 84 ta brokerlik idorasi 
akkreditatsiyalangan 
bo‘lib, ularning treyderlari qiziqtirayotgan qimmatli 
qog‘ozlarni sotish yoki sotib olish bo‘yicha mijozlarning har qanday topshiriqlarini 
yuqori professional darajada bajarishga tayyor.
Nazorat savollari
. 
1.
Qimmatli qog‘ozlar bozor tushunchasiga nimalar kiradi? 
2.
Qimmatli qog‘oz deganda nima tushuniladi? 
3.
Qimmatli qog‘oz bozorini qanaqa xillarini bilasiz? 
4.
Fond birjasi deganda nimani tushunasiz? 
5.
Ikkilamchi fond bozori tushunchasiga nimalar kiradi? 
6.
Fond birjalariing faoliyati nimalaran iborat? 
7.
«Toshkent» Respublika Fond birjasi haqida nimalar deya olasiz? 
8.
Fond birjalarida tuziladigan bitim turlari sanab o‘ting.