Бухгалтерия ҳисоби назарияси

12.7. Иш ҳақи фондини назорат қилиш тартиби. 
Ишлаб чиқариш режасининг бажарилишига мувофиқ меҳнатга ҳақ 
тўлаш фонди устидан доимий назорат бевосита корхона ходимлари 
томонидан амалга оширилади. 
Бухгалтерия ходимлари ишбай нарх ва баҳоларнинг тариф 
ставкаларини, маош, устама ҳақ ва қўшимча тўловлар, мукофотларнинг тўғри 
қўлланилиши ва ҳисобланиши устидан жорий назорат ўрнатиши керак. 

---

148 
Шу вақтга қадар иш ҳақи фондидан тўғри фойдаланилиши устидан 
ташқи назорат функциялари давлат томонидан банк муассасалари зиммасига 
юкланган эди. 
Банк назорати маҳсулот (иш, хизмат)лар ишлаб чиқариш ҳажми ёки 
корхона фаолиятини ифодаловчи бошқа кўрсаткичлар (даромад) ҳамда иш 
ҳақи буйича ҳисоб ва ҳисоботнинг жорий этилган тартиби асосида ҳар 
чоракда амалга оширилар эди. 
Банк муассасалалари корхонага иш ҳақи учун маблағларни маҳсулот 
(иш, хизмат)лар ёки даромад ҳажмининг ўсиш даражаси 0,7 коэффициентига 
тўғриланган иш ҳақи фондининг база даражасига асосланган ҳолда берар 
эди. Ишлаб чиқариш ҳажми камайган тақдирда иш ҳақи учун маблағлар банк 
томонидан иш ҳақи фондининг база даражасида берилар эди. 
Назорат учун саволлар 
1. Корхона ходимларининг шахсий таркибига кимлар киради? 
2. 
Меҳнат 
ҳаққини 
ҳисоблашда 
дастлабки 
ҳужжатларни 
расмийлаштириш тартибини тушунтиринг? 
3. Иш ҳақи ва унга тенглаштирилган тўловларга нималар киради? 
4. Меҳнат ва иш ҳақида мажбурий ушланмаларни ҳисоблаш 
методикасини айтиб беринг? 
5. Асосий ва қўшимча иш ҳақига қандай иш ҳақлари киради? 
6. Меҳнат таътили ва уни ҳисоблаш тартибини тушунтиринг? 
7. Касаллик варақаси бўйича меҳнат ҳақини ҳисоблаш ва тўлаш 
тартибини изоҳланг? 
8. Иш ҳақи фондини назорат қилиш деганда нимани тушунасиз? 
13-МАВЗУ. ТОВАР-МОДДИЙ ЗАХИРАЛАР ҲИСОБИ
 
13.1. Товар-моддий захиралар (ТМЗ) ҳақида тушунча. 
13.2. ТМЗ лар ҳисобининг асосий вазифалари. 
13.3. ТМЗ ларнинг туркумланиши. 
13.4. ТМЗ ларни баҳолаш усуллари. 
13.5. ТМЗ лар ҳаркатини ҳужжатлаштириш. 
13.6. ТМЗ ларнинг омбордаги (аналитик) ҳисоби. 
13.7. Транспорт-тайёрлов харажатлари ҳисоби. 
13.8. ТМЗ ларнинг бухгалтериядаги (синтетик) ҳисоби. 
13.9. ТМЗ ларнинг инвентаризация қилиш ва натижаларини бухгалтерия 
ҳисоби ёзувларида акс эттириш. 
13.10. Хўжалик жиҳозлари ва инвентарлари ҳисобининг ўзига 
ҳусусиятлари. 
13.11. Хўжалик жиҳозлари ва инвентарлари ҳисоби.