I. Ism turkumiga ot, sifat, son, olmosh, ravish, masdar (harakat nomi) va sifatdosh kabi mustaq IL ma’noni bildirgan so'zlar kiradi

Yasama sifat
larga esa: 
islom diniga oid (islomiy) - 
arabcha 
— 
kabi sifatlar misol bo’ladi. 
OLMOSH
Olmoshlarning bir necha turi bor. Ular: 
1. Kishilik olmoshlari 
— 
، ، ، ، ،
2. Birikma olmoshlari 
— 
، ، ، ،
3.
Ko’rsatish olmoshlari — 
، ، ، ، ،

---

4.
So’roq olmoshlari — 
I S M L A R N I N G G R A M M A T I K K A T E G O R I Y A L A R I
I. HOLAT KATEGORIYASI
Isml aniq yoki noaniq holatda bo’lishi mumkin. So'zlovchiga oldindan 
noma’lum bo’lgan so'zlar noaniq holatda, avvaldan ma’lum bo’lgan so'zlar 
aniq holatda ifodalanadi: 
Men bir kitob(ni) 
o’qidim. (noaniq) 
Bu kitob juda foydali ekan. (aniq) 
Quyidagi so'zlar aniq holatda deb hisoblanadi: 
1.
artikli bilan kelgan so'zlar: 
، ، ،
.2 Bu artikl bo'lmagan quyidagi ismlar: 
a) atoqli otlar: 
، ، ، ،
kabi; 
b) ko’rsatish olmoshlari: 
، ، ،
kabi; 
c) kishilik olmoshlari: 
، ، ، ، ، ،
kabi; 
d) qaratqich 
— qaralmish shaklidagi (izofa) birikmaning 1- bo’lagi: 
،
kabi; 
Tanvin bilan tugagan so'zlar noaniq holatda deb hisoblanadi:
(bir) maktab 
— 
(bir) qiz 
— 
(bir) kitob 
— 
II. JINS KATEGORIYASI
Arab tilida so'zlar ikki xil: 1) 
muannas
(qiz) va 2) 
muzakkar
(er) jinsida bo’ladi. 
So'zning muannas jinsda ekanligini bildiradigan yozilshidagi tashqi 
(morfologik) belgilari uchta: 

---

1. So'zning 
"œta marbuta"•
bilan tugagan bo’lishi. Bunday so'zlar ko’p 
uchraydi: 
hadya; ehson - 
qiz - 
amma - 
2. So'zning
(alif va hamza)
bilan tugashi. Bunday so'zlar kam uchraydi: 
davo -
sinov - 
kasallik - 
3. So'zning 
(alif maqsura) bilan tugashi. Bunday so'zlar juda kam 
uchraydi: 
xushxabar - 
kasalxona -