Savol va topshiriqlar
1. T a’lim o lish jarayon id a qanday kom ponentlardan fo y d a la n ila d i?
2. D arsn in g ta sh k iliy shakllarini och ib bering.
3. D ars tizim i, strukturasi, elem en tlari va tiplarini s o ‘zlab berin g.
4 . L aboratoriya m a sh g ‘u lotlarida dars tizim i, un ing tiplari v a tu rlariga oid m unozara
uyushtiring.
5. M aktab o ‘q itu v c h isin in g darsga tayyorlan ishini o ‘rganib, u haq da k o n sp ek t y o z ib
k elin g.
6. T a’lim n i tash kil etish shakllari nim alardan iborat?
7. T a’lim tizim id a en g k o ‘p q o ‘llan ilad igan dars turlarini ay tin g ?
8. D arsn in g turlari v a tiplari haqida m a ’lum ot bering?
VI BOB. O QITISH METODLARI
M aktabdagi o ‘quv jarayonin ing sifati k o ‘p om illarga b o g ‘liq bo"lib,
ular orasida o'q itish n in g usul va m etodlari hal qiluvchi aham iyatga ega.
B inobarin, u lar bilim lam ing ongli va chuqur o ‘zlashtirilishiga, o ‘quvchilarda
m ustaqillik va ijodiy faollikning rivojlanishiga ijobiy ta ’sir k o 'rsa tad i. Usul
va m etod tushunchalari o 'z a ro b o g ‘liqdir, chunki ularning h a r biri m etod
sifatida ham , usul sifatida ham nam oyon bo'ladi.
P edagogika am aliyotida o 'q itish usullari va m etodlarining ju d a katta
boyligi to 'p lan g an . U larni tanlashda turli sharoitlar, o 'q itila y o tg an fanning
xarakteri, bolalarning yosh xususiyatlari, oldingi tayyorgarlik darajasi va
hokazolar hisobga olinadi.
Forobiyning fan va sa n ’atning afzalligi haqidagi risolasida o 'q u v
jarayon ini tashkil etishga va o 'q itish m etodlariga q o 'y ilad ig an talablar
ifodalangan. O lim o 'z in in g o 'q itish m etodlari haqidagi tushuntirishlarida
o 'q u v ch ilarg a turli bilim lar berish bilan birga, m ustaqil holda bilim olish
y o 'llarin i ham k o'rsatish, ularni bilim lam ing zarurligiga shak-shubhasiz
ishontirish kerakligini u qtirgan.1
Sharq
qom usiy
olim larining
asarlarini
tahlil
qilish,
hozirgi
tertninologiyadan foydalanib m azkur asarlar m ualliflarining prinsiplari va
o 'q itish m etodlari bilishning um um iy qonunlariga m uvofiqligini aniqlash
im konini beradi. B archa qom usiy olim lar foydalangan o 'q itish m etodlarini
bir necha guruhga ajratish m um kin. Bular: k o 'rsatm ali tajrib a m etodlari
(Ibn Sino), bilim larni bayon qilishning savol-javobli y o 'lla ri (Abu
R ayhon Beruniy, al-X orazm iy), ko 'n ik m a va m alakalarni shakllantirish
m etodlari, bilim larni tekshirish m etodlari (Forobiy, al-X orazm iy) va
hokazolardan iboratdir. Shunisi diqqatga sazovorki, m azk u r olim larning
Do'stlaringiz bilan baham: |