O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti “Neft va gaz” fakulteti

Quvursimon shtanga texnik tavsifi 
Tashqi diyametri, mm............................................................42 
Devori qalinligi, mm..............................................................3,5 
Tashqi mufta diyametri, mm..................................................57 
Shtanga uzunligi, mm: 
to’liq o’lchamli........................................................6000 
qisqartirilgani.....................................................1000, 1500, 2000 
To’liq o’lchamli shtanga og’irligi, kg......................................25 
Ruxsat etilgan yuza kuchlanishi, MPa ....................................80 
Quvursimon shtanga qo’llanilganda quduq usti jixozlari tuzilishi 
o’zgaradi, uning tarkibiga quvursimon shtanga uchun ustki salnik, ustki 
quvursimon shtok, sharnirli quvuruzatgich, yuqori bosim shaxobchasi va 
boshqalar.
Shtangali tizma og’ir sharoitda ishlaydi, unga tajavuzkor quduq 
muhiti va shtangalar tizmasining charchash holatini oshirib boruvchi 
o’zgaruvchan yuk ta’sir qiladi. Bundan tashqari, qiya quduqlarni 
ishlatishda shtangalar tizmasi NKQ bo’ylab ishqalanish ta’sirida 
yemiriladi.
Nazorat savollari. 
1. Shtanganing nima vazifani bajaradi? 
2. Shtangalar uzunligi necha metr bo’ladi? 

---

501 
3. Shtanganing qanday turlarini bilasiz? 
4. Quvursimon shtanganing texnik tavsifi qanday bo’ladi? 
5-LOBARATORIYA ISHI. 
Mavzu: QUDUQDAGI DINAMIK SATHNI EXOLOT 
YORDAMIDA ANIQLASH
Ishning maqsadi:
Mikon-101 programmali-apparat kompleksi 
tuztlishi, ishlash prinsipini olinganish va natijani taхlil qilish. 
Nazariy qism. 
Quduqdagi dinamik sath zamonaviy Mikon-101 programmali-
apparat kompleksi yordamida aniqlanadi.
Hozirgi kunda quduqlarni tadqiq qilishda zamonaviy Mikon-101 
programmali-apparat kompleksidan keng foydalanilmoqda. Mikon-
101ning vazifasi quyidagilar: 
-neft quduqlarida quvur orti bosimi va suyuqlik sathini aniqlash; 
-ShChN ishini nazorat qilish uchun tadqiqot o’tkazish. 
Mikon-101 
programmali-apparat 
kompleksining 
umumiy 
ko’rinishi quyidagicha. 
5.1.-rasm. 1- BR, 2 – UPAS
Устройство приема акустических сигналов
,
5.2. – rasm. BR
Блок регистрации 
ning oldi paneli 
3 – DN
Динамометр накладной
, 4 - UGAS 
Устройство генерации 
акустических сигналов

---

502 
5.3 – rasm. BR ning yuqori qopqog’i 
Ishning bajarilish tartibi: UPAS quduqqa mahkamlangach, unga 
ulangan kabelni ikkinchi uchini 5.3-rasmda ko’rsatilgan BR ning uyaga 
6 ulanadi. BR ning o’chirib yoqqich 5 orqali ishga qo’shiladi. BR ning 
ekraniga: 
1-Exolot 
2-Dinamograf 
3-Pechat 
4-Bosim yoziladi. 
Kerakli tugmani bosamiz, exolot uchun “1” tugmachasini 
bosamiz va shu zahoti 1-rasmdagi UGAS 4 yordamida to’lqin hosil 
qilamiz va natijani kutamiz. 
Bir ozdan keyin ekranda exogramma chiziladi va sath 
ko’rsatkichi chiqadi. 
Bajarilgan ish bo’yicha hisobat yoziladi.