Guliston davlat universiteti axborot texnologiyalari kafedrasi

System
atributli 
fayllar;
— 
Hidden 
atributli fayllar;
— 
Read only 
atributli fayllar;
— 
Arhiv 
atributli fayllar;
— bush kichik kataloglarni;
2)
Shartli suz (parol);
3)
Vaktinchalik fayllar uchun kichik kataloglar;
4)
YAngiarxiv tuzishda izohlar olinadigan fayllarning ismi; 5) Diskni 
almashlash:
6) Joriy shaklni saklab kolish.
Tula ekranli tartibda ishlashda bitta kichik katalogda 4000 dan ortik fayllarni 
chiqarib bњlmaydi. Agar kichik katalogdagi fayllar soni 2000 dan oshsa, 
ismlarni sortlash tuxtatiladi.
Windows uchun yaratilgan arxivator dasturlarining biri bilan tanishaylik. 
Ushbu dastur nomi 
winrar
bo‘lib, u yordamida siz 
rar
hamda 
zip
formatli 
arxivlarni yarata olamiz va ular bilan ishla olamiz. 
winrar
dasturini ishga 
tushirish uchun Pusk menyusining Programmi bo‘limida 
winrar
guruxini tanlab 
uning ichida
winrar 
programmani ishga tushiramiz:

---

Natijada shu dastur oynasi xosil kilinadi.
Ushbu oyna har bir Windows oynasiga uxshab standart interfeysga ega: 
nom satri
(dastur va arxiv fayl nomlari hamda oynaning asosiy 3 tugmalari kursatiladi), 
menyu satri
(dasturning hamma buyruqlari joylashgan menyu satri), 
asboblar 
paneli
(asosiy buyruklani bajarish uchun mujallangan tugmalar), 
ish soxasi
(ishchi papka va u ichidagi ma’lumotlar), 
yordachi ma’lumotlar satri
(arxidagi 
fayllar soni va ular xakida ma’lumot).
Ushbu dasturda ishlash uchun biz asboblar panelidagi yordamchi 
tugmalar bilan ishlashni bilishimiz kerak. Yordamchi tugmalar asosiy 
buyruklani bajarish uchun mujallangan bo‘lib quyidagilardan tashkil topgan.
Dastur yordamchi tugmalari
Add Tanlangan fayllarni arxiv-faylga kushish. Agar yangi nom 
kursatilsa Dobavit u xolda yangi arxif-fayl yaratiladi
View Arxiv-fayldan tiklamasdan tezkor xolatda u ichidagi 
ma’lumotlarni Prosmotr kurish
Delete
Udalit Arxiv-fayl ichidagi tanlangan faylni uchirish
Repair
Ispravit Buzuk yoki xatoli arxiv faylni tuzatish.
Osenit Kaysi arxivator va kaysixolatda arxiv fayl hajmi minimal 
bo‘lishini kursatish.
Extract Tanlangan fayllarni arxiv-fayldan kursatilgan papkaga 

---

chiqarish Izvlech v (tiklash)
Test
Test
Arxiv-fayldagi fayllarni xatolarga tekshirish
Find
Nayti Arxiv faylni kidirish
Info
Info
Tanlangan fayl xakida ma’lumotlarni kurish
Master
Master Arxivlash yordamchisini ishga tushirish
Kompyuterlar bilan ishlash paytida informatsiya (fayl, dastur) yukotilishi 
mumkin. Chunki tasodifiy yuk kilish, virusdan zararlanishi (yuktirish), 
disklarni yaroksizlanishida uchraydi. Axborotni himoyalash uchun uning zahira 
nusxalari arxiv holda bulishi lozim. Arxivlash saklanayotgan axborotni 
ixchamlashga imkon yaratadi. Boshqa tomondan, axborotning kompyuterlar 
orasida disket orkali kuchirilishi doimo kulay, ayniksa, ixcham yoki zichlangan 
holda.
Arxivlar (fayllar tahlami) yaratilishi uchun maxsus dasturlar –
arxivatorlar kullaniladi. Arxivatorlar axborotni maxsus ixchamlashtirish 
usullarini kullash yordamida fayllarni kichik ulchamli nusxalarini yaratadi va 
bir necha fayllar nusxalarini yagona arxiv faylga jamlashi mumkin.
Arxivator dasturlar. Arxiv fayl yaratishda kuyidagi dasturlar kullaniladi, 
ularni ikki sinfga bulish mumkin:
1.
Ixchamlovchi, tahlovchi dasturlar, arxivatorlar;
2.
Zahira nusxa olish dasturlari.
Tahlovchi dasturlar axborotni ixchamlashning maxsus usullarini kullash 
yordamidafayllarning kichik ulchamli nusxalarini yaratadi va bir necha fayllar 
nusxalarini yagona arxiv faylga jamlashi mumkin. Zahira nusxa olish 
programmalari kattik diskdagi axborotni stimer kassetalari yoki disketaga 
nusxasini olish uchun muljallangan.
Arxiv fayl. Arxiv fayl ixcham holda joylashtirilgan bir yoki bir necha 
fayllar yiGindisidan iborat bulib, yaxlit fayldan ularning zarurat tuGilishida 
dastlabki kurinishda chikarib olish mumkin. Arxiv fayl uzida mundarijani aks 
ettiradi va unda kuyidagi axborot mavjud:

---

Fayl nomi, katalog haqida ma’lumot, faylni aniklash sanasi va vakti, 
diskdagi fayl ulchami, arxivdagi ulchami, arxiv butunligini tekshirish uchun 
har bir faylni tsiklik nazorati, Arj, Pkzip, JHA, Pkpak, Jce.