Transport-ekspeditsion xizmatlar asoslari

Transport moduli.
Transport moduli bir nechta mijozlarga tovarni etkazib berish
marshrutini optimallashtirish uchun xizmat qiladi. Optimallashtirish
protsedurasiga (protsedura
– ma’lum bir o‘rnatilgan tartibda bajariladigan
operatsiyalar ketma-ketligi )
kommivoyajerlik
masalasini hal qiladigan
(
kommivoyajer
– yirik savdo firmasining tovarlarini joylarga borish bilan
namunalar, preyskurantlar, kataloglar orqali taklif qiladigan agenti), bosib
o‘tishning (probeg) minimal tannarxga ega bo‘lgan marshrutini tanlashni
ta’minlaydigan matematik model qo‘yiladi. Transport modulining imkoniyatlari
quyidagilardir:
•
etkazib berish marshrutini optimallashtirish;
•
etkazib berish tannarxini minimallashtirish;
•
etkazib berish rayonlarini ixtiyoriy detallashtirish (shahar – rayon –
ko‘chalarning uchastkasi va boshqalar);
6-rasm. Yuklarni etkazib berish davomida amalga oshiriladigan asosiy biznes-
jarayonlarning o‘zaro bog‘lanishi:
- informatsion oqimlar;
- yuklarning ko‘chishi

---

98
•
yukning og‘irligi oshgan taqdirda va yo‘l va ob-havo sharoitlari o‘zgargan
taqdirda yoqilg‘i sarfini korreksiyalash;
•
mijozga etkazib berish narxini tariflar bo‘yicha hisoblab berish;
•
etkazib berish vaqtini hisoblash;
•
etkazib berish uchun schetlar taqdim qilishning turlicha variantlari;
•
etkazib berish marshrutini grafik aks ettirish;
•
resurslarning iste’mol qilinishini hisobga olish (avtotransport, haydovchi,
yoqilg‘i).
Modul barcha mijozlar uchun topilgan optimal marshrut bo‘yicha etkazib
berish xarajatlarining tannarxini kalkulyasiyalashni ta’minlaydi (yoqilg‘ining
tannarxi, haydovchiga haq to‘lash, etkazib berish punktlaridagi tushirish
ishlarining tannarxi). Bunda etkazib berish narxi har bir mijoz uchun etkazib berish
tariflari bo‘yicha hisoblanadi. YOqilg‘ining tannarxini hisoblashda transportirovka
qilinadigan yukning og‘irligi oshgan taqdirda va yo‘l hamda ob-havo sharoitlari
yomonlashgan taqdirda yoqilg‘i sarfining o‘zgarishini hisobga oladigan
korreksiyalash ko‘zda tutiladi.
Modulda yukni etkazib berish uchun schetlar taqdim qilishning to‘rtta
varianti ko‘zda tutilgan:
•
etkazib berish xizmatini boshlang‘ich sotish hujjatiga kiritish. Etkazib berish
bo‘yicha xizmatlar boshlang‘ich sotish hujjatida yangi qator bilan taqdim
qilinadi;
•
etkazib berish xizmatlarini tovarning narxiga kiritish. Etkazib berish narxi
tovarning narxiga qo‘shiladi;
•
etkazib berish xizmatlari uchun yangi schet yaratish. Ma’lum bir davriylik
bilan, aytaylik, oyning oxirida o‘tgan oydagi barcha etkazib berishlar bo‘yicha
schetlarni yaratish mumkin;
•
etkazib berish narxini kiritmaslik. Mijozga etkazib berish xizmatlari tekinga
ko‘rsatiladi.
Schet varianti har bir tovar uchun indivitdual tarzda tanlanishi mumkin.
Modul etkazib berish tannarxining mijozga taqdim qilinadigan narxdan oshib
ketishini nazorat qiladi. Oshib ketish holati sodir bo‘lganda ekranga mos keluvchi

---

99
ogohlantirish chiqadi. Modul detallashtirish darajasi turlicha bo‘lgan kartalarning
qar qanday sonini kiritish va etkazib berish rayonlarini kartaga topologik
bog‘lashni bajarish imkonini beradi. Modulda tannarxni amalga oshirilgan etkazib
berishning kiritilgan amaldagi ma’lumotlari: etkazib berish punktiga etib kelish
vaqti, yoqilg‘i sarfi, tushirish tannarxi bo‘yicha hisoblash imkoniyati ko‘zda
tutilgan. Modulda tashiladigan yukning hajmi va og‘irligining transport
vositasining konkret modeli uchun yo‘l qo‘yiladigan qiymatlariga mos kelishini
nazorat qilish ko‘zda tutilgan. Modul MicrosoftNavision tizimining qolgan
modullari bilan to‘liq integrallangan.
Etkazib berish uchun tovarlar sotish hujjatlaridan (buyurtmalardan,
nakladnoylardan, qaytarib yuborishlardan va hokazolar) olinadi. Etkazib berishni
to‘g‘ridan to‘g‘ri sotish hujjatidan yaratish mumkin. Qo‘lda yozish bilan sotish
hujjatlarini ko‘rsatish yoki ularga filtr qo‘yish (jo‘natish sanasi bo‘yicha, mijoz
bo‘yicha, tovar bo‘yicha va hokazolar) imkoniyati mavjud. Keyinchalik filtrni uni
keyinchalik qo‘llash uchun saqlab qo‘yish mumkin. Etkazib berishlar bo‘yicha
sotish hujjatlarini shakllantirish va ularni mijozga taqdim qilish mumkin.
Qo‘shimcha imkoniyatlar:
•
etkazib berishga amaldagi yoki rejadagi xarajatlar asosida tannarxni
hisoblash;
•
tashiladigan yukning hajmi va og‘irligining yo‘l qo‘yiladigan qiymatlarga
mos kelishini nazorat qilish;
•
tovarning alohida birliklari uchun etkazib berish uchun schet tipini tanlash
imkoniyati;
•
MicrosoftNavision korxonani boshqarish tizimi bilan to‘liq integrallanish.