Болалар ёшида учрайдиган тиш каттик

 
 
 
 
 
25-rasm. 
Muguzli 
tangachalar. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
26-rasm. 
Qatqaloq 
shakldagi po`stloq. 
 
Qatqaloq
- po`stloq (korka - crusta) - pufakchalar, pufaklar, shilinish va 
yaralarning ko`pchib, ularniyag tarkibidagi suyuqlikning shimilib ketishi natijasida 
yuzaga keladigan belgi. (26-rasm). 
Chandiq
(rubets-cicatrix) - shilliq pardaning yallig`lanish jarayonida surilib 
ketgan hususiy qavatining kollagen tolali qo`shuvchi to`qima bilan almashinuvidan 
hosil bo`lgan belgi. (27-rasm). 
 
 
 
 
27-rasm. Shilliq parda chandig`i. 

---

215 
7.4. Mexanik travmalar natijasida yuzaga keladigan og`iz bo`shlig`i shilliq 
qavatining jarohatlari 
Bolalarda og`iz bo`shlig`i shilliq qavatning mexanik ta’sirotlardan 
jarohatlanishi, ko`pgina hollarda shikastlangan tishlarning o`tkir qirralari va ular 
og`ziga solib o`ynaydigan predmetlar ta’sirida kuzatiladi. 
Yangi tug`ilgan chaqaloqlarda bu xil jarohatlanish vaqtidan oldin yoki 
tug`ma o`sib chiqqan, ayniqsa pastki jag` markaziy kurak tishlarining mexanik 
ta’sirida yuzaga kelishi mumkin. Bunday hollarda jarohat-yara tilning ostki 
yuzasida paydo bo`ladi.(34-rasm) Til ostki yuzasining jarohatlanishi bola ona 
ko`kragini so`rayotgan paytlarda aniqlanadi. Bunday hollarda shilliq qavat 
jarohatini bartaraf etish uchun o`sib chiqqan tishlar olib tashlanadi. 
Bir yoshgacha bo`lgan bolalarning uzoq muddat uzun so`rg`ich so`rishi
natijasida qattiq tanglayning yumshoq tanglayga o`tish chegarasida shilinishlar 
(eroziya) vujudga kelishi mumkin. Bu xil shilinishlar yaxshi o`sayotgan, sog`lom 
bolalarda tezda o`tib ketadi. Ba’zi bir hollarda bolalar o`zlarini noxush his 
qilishlari, injiqlanib ona ko`kragini so`rmay qo`yishlari mumkin. Og`iz 
bo`shlig`ining shilliq qavati ko`zdan kechirilganda (ayniqsa, tanglay sohasida) 
shilinish yoki yara hosil bo`lganining guvoxi bo`lamiz. Bu belgilar yuzasi 
ko`pchigan fibrinli karash bilan qoplangan va atrofi qizg`ish hoshiya bilan o`ralgan 
bo`lsa, bu xol ikkilamchi infeksiya ta’sirida yallig`lanish jarayonining 
boshlanganligidan darak beradi. Bunday vaziyatlarda shifokor muolajasi og`iz 
bo`shlig`ini, jarohat yuzasini shifobaxsh o`simliklardan (shalfey, romashka, 
kalendula, achchiq damlangan choy va boshq.) tayyorlangan damlamalar bilan 
(rezina ballonchalar yordamida) tez-tez yuvib turishdan iborat bo`ladi. Yuvilgan 
jarohat yuzasini shilliq parda hujayra va to`qimalarining tiklanishiga yordam 
beruvchi malhamlar (na’matak moyi, oblepixa moyi, vinilin, salkoseril, jalanxoe 
yog`i) bilan moylash maqsadga muvofiq hisoblanadi.