‘zbekiston respublikasi L,1y va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi



Download 7,98 Mb.
Pdf ko'rish
bet75/144
Sana16.12.2022
Hajmi7,98 Mb.
#888201
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   144
Bog'liq
O\'rmon dorivor o\'cnvlirlari. Berdiqulov E.T

Sano (Кассия) -
Cassia (Tourn.) L.
Sano Dukkakdoshlar -
Fabaceae (Caesalpinaceae)
oilasiga 
mansub b o ‘lib, bo‘yi 1 m gacha yetadigan yarim buta o ‘simlik 
hisoblanadi. Poyalari shoxlangan, pastki shoxlari yerda sudralib 
o ‘sadi. Barglari 4-8 juft bargchalardan tashkil topgan, juft patli 
murakkab bo‘lib, poya va shoxlarida bandi yordamida ketma- 
ket o ‘mashgan. Bargchalari nishtarsimon, o ‘tkir uchli, plastinkasi 
assimetrik, tekis qirrali. Sariq gullari shingil to ‘pgulni hosil qiladi. 
Sano mevasi - yassi, yapaloq tuxumsimon, yashil-jigarrang, k o ‘p 
urug‘li dukkak hisoblanadi. Sano iyun oyidan kuzgacha gullaydi,


mevasi sentabrdan boshlab yetiladi. Tibbiyotda sanoning barglari va 
mevalari ishlatiladi.
53-rasm.
Nayzabarg sano (Кассия остролистная) -
Cassia acutifolia Del.
Sano turlarining vatani A frikaning cho‘lva yarim cho‘lm intaqala- 
ri, va Arabistonning janubiy hududlari hisoblanadi. Markaziy Osiyo, 
Q ozog‘iston va Kavkazda bir yillik dorivor o ‘simlik sifatida o ‘sti- 
riladi.
Bargi va mevalari tarkibida 2,70-6,17% gacha antratsen unum- 
lari (rein, aloe-emodin, glyukorein va boshqa), salitsilat va boshqa 
kislotalar, smolalar va boshka biologik faol birikmalar bor.
Sanoning dorivor preparatlari (damlamasi, quruq ekstrakti tablet- 
ka holida, senadeksin murakkab sano damlamasi - rena ichimligi, 
poroshogi murakkab qizilmiya poroshogi va kompleks preparatlar 
tarkibiga kiradi) surgi sifatida q o ‘llaniladi. Sano bargi surgi sifatida


va havosilda ishlatiladigan choylar-yig‘rnalnr, kaliol preparallari, 
sennazid A va V, Hindistonda chiqariladigan surgi preparallari 
senade, glaksena va boshqa preparatlar tarkibiga kiradi Sano 
tin
lari qadim zamonlardan beri Markaziy Osiyo xalqlari orasida lurli 
kasalliklarni davolash uehun ishlatilib kelingan dorivor o'siinliklai 
dan hisoblanadi.
Sano bargidan tayyorlangan damlamasini Ibn Sino podagra, 
jigar o g ‘rig ‘i va sariq kasalliklarini davolashda surgi dori sifatida 
qo‘llagan. Tomoq o g ‘riganda va tomoqda shish paydo b o ‘lganda 
u sano bargi damlamasiga ituzum mevasi shirasini qo‘shib (ba’zan 
kashnich shirasi va ituzum shirasida sano bargini ivitib tayyorlangan 
damlama bilan) tomoqni chayishni buyurgan.
Xalq tabobatida sano bargi va mevasidan tayyorlangan damlama 
m e’da-ichak kasalliklarida, ayniqsa, surunkali qabziyatda surgi dori 
sifatida samarali qo‘llaniladi.

Download 7,98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   144




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish