‘zbekiston respublikasi L,1y va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi


-rasm. Qumloq bo‘znochi (Бессмертник песчаный)  - Helichrysum arenarium (L.) Moench



Download 7,98 Mb.
Pdf ko'rish
bet63/144
Sana16.12.2022
Hajmi7,98 Mb.
#888201
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   144
Bog'liq
O\'rmon dorivor o\'cnvlirlari. Berdiqulov E.T

40-rasm.
Qumloq bo‘znochi (Бессмертник песчаный) 
-
Helichrysum arenarium (L.) Moench.


Gazanda o ‘ti (Крапива двудомная) - Urtica dioica L.
Gazanda o ‘ti Gazandadoshlar -
Urticaceae
oilasiga mansub 
bo‘lib, bo‘yi 60-120 (150) sm keladigan ko‘p yillik o ‘t o ‘simlik hi­
soblanadi. Poyasi tik o ‘sadi, to'm toq to ‘rl qirrali, shoxlanmagan yoki 
qarama-qarshi shoxlangan. Barglari keng tuxumsimon, o ‘tkir uchli, 
sertuq yirik arrasimon qirrali bo'lib, poya va shoxlarida bandi yor­
damida qarama-qarshi o ‘rnashgan. Bir jinsli, mayda, k o ‘rimsiz, ya­
shil rangli, to ‘rt boMakli gullari barg qo‘ltig‘idan chiqqan boshoqqa 
to ‘plangan. Mevasi - yong'oqcha. 0 ‘simlikning ham ma qismi achi- 
tuvchi tuklar bilan qoplangan. May- sentabr oylarida gullaydi va 
mevasi etiladi.
41-rasm.
Gazanda o ‘ti (Крапива двудомная) — 
Urtica dioica L.
Gazanda o ‘ti Ukraina, Belorussiya va Rossiyaning Yevropa 
qismi, Sibil*, Kavkaz, Markaziy Osiyo, Q ozog‘iston, qisman Uzoq


Sharqdagi suvga yaqin yerlarda, 0 ‘zbekistonning tog'li o'rm onlarda, 
yo'l yoqalarida, butazorlarda, aholi yashaydigan yerlarda у л ц т joy- 
larda, tog‘ ctaklaridao‘sadi. G azandao‘tining bargi tibbiyotda islila- 
liladi. O 'sim lik gullaganda barglari qo‘lqop kiyib tcrib olinudi yoki 
yer ustki qismini o ‘rib olib soiitilad i (o ‘simlikni quritisli jarayomda 
lining achituvchi xususiyati yo ‘qoladi), so‘ngra bargi tcrib olinadi 
va soya yerda quritiladi.
Bargi tarkibida 100-600 mg% S vitamini, Q, V2 vitaminlari, 14- 
30 mg% karotinoidlar, pantoten kislota, kversetin, atsetilxolin, efir 
moyi, organik kislotalar, 2-5% xlorofill, mikroelementlar, oshlovchi 
va boshqa faol moddalar bor [29, 30].
G azanda o ‘tining dori preparatlari (damlama, suyuq ekstrakti, 
vitaminli choy-yig‘malar tarkibida) qon to ‘xtatuvchi vosita sifa- 
lida hamda surunkali yaralarni, vitaminlar yetishmasligidan kelib 
chiqqan kasalliklami - avitaminozlami davolash uchun ishlatiladi. 
Bargi yana jigar kasalliklarida qo‘llaniladigan o ‘t haydovchi allaxol 
preparati tarkibiga kiradi.
Gazanda o ‘simligi mevasini Abu Ali ibn Sino nafas qisishi kasal- 
ligini davolash uchun, bargini qon oqishini to‘xtatuvchi va surgi 
vosita sifatida qoMlagan. 0 ‘simlik bargidan tayyorlangan damlama, 
qaynatma va barg kukuni xalq tabobatida ko‘krak og‘rig‘i, nafas qi­
sishi, diabet, isitma va bod kasalliklarini davolash uchun ishlatiladi.
Bulardan tashqari, bargidan tayyorlangan damlama vaporoshogi 
nafas y o ‘llari kasalligida balg‘am k o ‘chiruvchi, siydik haydovchi 
(siydik y o ‘llari va buyrak-tosh kasalliklarida) hamda qon oqishini 
to ‘xtatuvchi dori sifatida qo‘llaniladi.
Soch to ‘qilishini to ‘xtatish uchun gazanda bargi damlamasi bilan 
bosh yuviladi. Bargidan ajratib olingan xlorofilldan farmatsevtika va 
oziq-ovqat sanoatida ishlatiladigan bezarar bo‘yok tayyorlanadi.

Download 7,98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   144




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish