1-Ma’ruza:
Kirish. Texnologik loyihalashni asoslari, loyixalashni asosiy savollari.
«Soxa korxonalarini loyixalash asoslari» fanining mazmun maqsadi va vazifalari.
«Soha korxonalarini loyihalash asoslari» fani umumkasbiy fan hisoblanadi.
«Soxa korxonalarini loyixalash» fanini o‘qitishdan
maqsad talabalarga sanoat
korxonalarini loyixalash asoslari to‘g‘risida tushuncha berish, loyixalash usullariga
o‘rgatish, loyixa turlari, korxonalarni texnologik qismini loyixalash,
texnik-
iqtisodiy asoslash xujjatini tuzib chiqish xamda qabul qilinayotgan yangi texnika
va texnologiya materiallari,
buyumlari, loyixalari, texnologik jarayonlarni davlat
ekologik ekspertizasini tashkil qilish va o‘tkazish xaqida chuqur bilim berishdir.
Fanni o‘qitishning asosiy vazifasi
talabalarga Oziq-ovqat sanoati korxonalari
qurishda, rekonstruksiya qilishda tegishli loyixa oldi va loyixa-smeta
xujjatlarining tarkibi, loyihada ishlab chiqarish jarayonlarini zamonaviy tashkil
etishni, texnologik uskunalarni qo’llashni eng maqbul variantini
taklif etishni va
ajratilgan joyda qurilma va uskunalarni joylashtirishni, mehnatni ilmiy tashkil etish
printsiplarini loyihada ishlata bilish, ekologik kriteriyalar va standartlar xaqida
tasavvurga ega bo‘lishni, loyixalanayotgan ishlab chiqarish ob’yektlarini ekologik
va texnik-iqtisodiy asoslab berishni, nikmalariga ega bo‘lishni o‘rgatadi.
«Soxa korxonalarini loyixalash asoslari» fanini o’qitishdan maqsad
,
zamonaviy tеxnika va tеxnologiyaning taraqqiyoti asosida o’simliklarni,
hayvon
xom ashyosini qayta ishlash natijasida yuqori sifatni va unumdorlikni ta’minlovchi
zamonaviy uskunalar bilan jihozlanishi haqidagi tushunchaga ega bo’lishdir. Fanni
o’qitish davomida talabalarga oziq-ovqat maxsulotlari ishlab chiqarishdagi
qo’llaniladigan zamonaviy jihoz va uskunalar haqida tushuncha bеriladi. Jihoz va
uskunalarni sinflanish tamoyillari bilan tanishtiriladi. Bu bilan talabalar har qanday
tеxnologik jarayon uchun uskuna tanlashga va jarayonni tashkil qilishga erishadi.
Bundan tashqari, talabalar loyixalashda jarayonlarning
texnologik qurilmalar
bilan jixozlashning ilmiy prinsiplarini tushunish, qurilma va inshootlarning texnik-
iqtisodiy tavsiflarini taxlil qilish, baxolash va eng optimal qurilmani tanlash,
jarayonlar samaradorligini va tejamkorlikligini
oshirish omillarini aniqlash,
energiya va resurslar xamda maxsulot tannarxini kamaytirish yo‘llarini bilishlari
kerak. Umuman loyixaning sifati va uni qanday saviyada bajarilganligi
korxonalarning texnik darajasini belgilab beradi. Shuning uchun xar qanday ishlab
chiqarishni loyixalanayotganda eng yaxshi ilg‘or texnik
qarorlarni qabul qilinsa,
uning iqtisodiy va ijtimoiy samaradorligi yuqori bo‘ladi. Kelajakda sanoat
korxonalarini loyixalashda loyixaga chiqindisiz texnologiyalarni va aylanma suv
tizimlarini joriy qilinsa maqsadga muvofiq bo‘lar edi,
chunki ekologik toza
korxonalarni loyixalash, yaratish va ekologik toza maxsulot ishlab chiqarish atrof-
muxit muxofazasida juda katta axamiyat kasb etadi.