R. O. Ismatov Nammqi, "Menejment" kafedrasidotsenti, iqtisod fanlari

2.Ta’limda “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”,“Ta’lim to’g’risida”gi
qonunning amalga oshirilishi.
“T a’lim tugrisidagi” konunning 3-moddasida T a’lim sohasidagi davlat 
siyosatinitg asosiy prinsiplari keltirilgan bulib, Uzbekiston respublikasi ijtimoiy 
tarakkiyoti soxasida ta’lim ustuvor deb e ’lon kilingan.
T a’lim soxasidagi davlat siyosatining asosiy prinsiplari kuyidagilardir:
• Ta’lim va tarbiyaning insonparvar, demokratik xarakterda ekanligi;
• Ta’limning uzluksizligi va izchilligi;
• Umumiy urta ,urta maxsus ,kasb xunar ta ’limining majburiyligi;
• O ’rta maxsus kasb xunar ta ’limining yunalishini: akademik litseyda yoki kasb 
xunar kollejida ukishni tanlashning ixtiyoriyligi;
• T a’lim tizimining dunyoviy xarakterda ekanligi;
• Davlat ta ’lim standartlari doirasida ta’lim olishning barcha uchun ochikligi;
• T a’lim dasturlarini tanlashga yagona va tabakalashtirilgan yondashuv;
122

---

• Bilimli bulishni va iste’dodni ragbatlantirish;
• T a’lim tizimida davlat va jamoat boshkaruvini uygunlashtirish.
“T a’lim tugrisidagi” konun 5 bulim va 34 moddadan iboratdir.
1-Bo’lim umumiy qoidalar,2-bo’lim ta ’lim tizimi va turlari, 3 bulim ta’lim 
jarayoni qatnashchilarini ijtimoiy ximoya kilish, 4 bulim ta ’lim tizimini boshkarish, 5 
bo’lim yakunlovchi qoidalar deb nomlanib ularda tegishli masalalar batafsil yoritilib 
konunan tasdiklangan. Konunning 4- bulimida «Ta’lim tizimini boshkarish»ga 
tegishli organlarning vakolatlari va xukuk doirasi, maxalliy davlat xokimiyati 
organlarining ta’lim soxasidagi vakolatlari, ta ’lim muassasasini boshkarish, ta ’lim 
soxasidagi davlat boshkaruvi organlari bilan nodavlat ta ’lim muassasalari urtasidagi 
uzaro munosabatlarning shakllanish koidalari berilgan.
25-modda. Uzbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining ta’lim soxasidagi 
vakolatlari:
• Respublikaning ta ’lim soxasidagi yagona davlat siyosatini amalga oshirish;
• T a’lim soxasidagi davlat boshkaruvi organlariga raxbarlik kilish;
• T a’limni rivojlantirish dasturlarini ishlab chikish va amalga oshirish;
• Ta’lim muassasalarini tashkil etish, kayta tashkil etish va tugatish tartibini 
belgilash;
• T a’lim 
muassasalarini 
akkreditatsiyadan, 
pedagog 
,ilmiy 
kadrlarni 
attestatsiyadan utkazish tartibini belgilash;
• Boshka davlatning ta’lim muassasalariga Uzbekiston Respublikasining 
xududida ta ’lim faoliyati bilan shugullanish xukukini beruvchi ruxsatnomalar berish;
• Konun xujjatlariga muvofik xorijiy davlatlarning ta’lim tugrisidagi xujjatlarini 
tan olish va bu xujjatlarning ekvivalent ekanligini kayd etish tartibini belgilash;
• Davlat ta ’lim standartlarini tasdiklash;
• Davlat tomonidan tasdiklangan namunadagi m a’lumot tugrisidagi xujjatlarni 
tasdiklash va ularni berish tartibini belgilash;
• Davlat grantlari mikdorini va ta’lim muassasalariga kabul kilish tartibini 
belgilash;
• Davlat oliy ta’lim muassasalarini rektorini tayinlash;
• Ta’lim oluvchilarni akkreditatsiya kilingan bir ta ’lim muassasasidan 
boshkasiga utkazish tartibini belgilash;
• Konun xujjatlariga muvofik boshka vakolatlar.
«Kadrlar tayyorlash milliy dasturining» maksad va vazifalaridan bevosita 
ta’lim iqtisodiyoti va menejmentining vazifalari kelib chikib ular kuyidagilardir:
• “T a’lim tugrisidagi” Konunga muvofik ta ’lim tizimini islox kilish, davlat va 
nodavlat ta’lim muassasalari va xamda ta’lim va kadrlar tayyorlash soxasida rakobat 
muxitini shakllantirish negizida ta’lim tizimini yagona ukuv ilmiy ishlab chikarish
123

---

majmui sifatida izchil rivojlantirishni ta ’minlash vazifalarini tashkil etish va 
boshkarish;
• T a’lim va kadrlar tayyorlash tizimini 
jamiyatda amalga oshirilayotgan 
yangilanish, rivojlangan demokratik davlat kurilishi jarayonlariga moslash;
• Kadlar tayyorlash tizimi muassasalarini yukori malakali mutaxassislar bilan 
ta’minlash, pedagogik faoliyatning nufuzi va ijtimoiiy makomini kutarishga tegishli 
vazifalarni ijrosini ta ’minlash va samarali boshkarish;
• Ta’lim tizimining globallashib borayotgan davrida ta ’lim tizimini boshkarish 
va rivojlantirishning ilgor jaxon tajribalarini mamlakat ta ’lim tizimiga joriy kilish 
orkali ta’lim tizimida boshkaruv samaradoligiga erishish;
• Iktisodiyotni 
modernizatsiya 
kilish 
sharoitida, 
ta ’lim 
tizimiga 
xam 
innovatsiyalarni kiritish,ta’lim sifatini oshirish, uning rakobatdoshligini ta ’minlash, 
boshkaruvning optimal strukturalarini ishlab chikish;
• Kadrlash tayyorlash soxasida uzaro manfaatli xalkaro xamkorlikni tashkil 
kilish va boshkarish.
T a’lim menejmenti ob’ekti va sub’ekti:
• Universitet, Akademiya, Institut - boshkaruv ob’ektlari;
• Vazirlar maxkamasi, Oliy va urta maxsus ta’lim vazirligi, Ta’lim vazirligi - 
Makrodarajadagi boshkaruv sub’ektlari;
• 
Rektor, direktor va ularning muovinlari - Mikrodarajadagi boshkaruv 
sub’ektlari.
“Oliy ta’lim iqtisodiyoti va menejmenti” fanining taxlil usullari:
1.