R. O. Ismatov Nammqi, "Menejment" kafedrasidotsenti, iqtisod fanlari

orollari va Palau. Oldin, jon boshiga YAlpi Ichki Maxsulot AQSH dollarida ishlab
chiqarish, daromad va narxlar xalqaro taqqoslash markazi tomonidan xisoblab
chiqilar edi. Inson taraqqiyoti indeksi Pensilvaniya Universitetida Kuba uchun
xisoblanib chiqildi. Bu xisoblashlar Xalqaro tashkilot xizmatchilari maoshlarining
rasmiy valyuta ayirboshlash kursi bo‘yicha ag‘darilgan qiymat ma’lumotlarga
asoslangan. Lekin chet elliklar o‘arid qiladigan bozor umumiy iqtisodiyotning qolgan
qismidan ajratilganligi va bunday ma’lumotlar fuqarolar xarid qiladigan baholarning
haqqoniyligiga etarli kafolat berolmaydi. Xalqaro taqqoslash markazi bunday
cheklashlarni inobatga olib Kubaning YAlpi Ichki Maxsulotini “D ” ya’ni eng past
daraja deb baholadi. SHuning uchun ham Kuba bu yilgi Inson taraqqiyoti indeksiga
kirmagan.
*
Inson taraqqiyoti indeksi 
ko‘rsatkichlari mamlakat kesimida
moslashtirilishi mumkinmi? Ha, Inson taraqqiyoti indeksi 
ko‘rsatkichlari
mamlakatning maxsus, nisbatan ta’minlangan statistiki jixatdan sifatli aspektlariga
moslashtirilishi mumkin. U yana mamlakatning bir qismi darajasida mamlakat
ichidagi aholining harxil qismlari nomutanosibligi taqqoslanayotganida munosib
ma’lumotlar bilan ta’minlangan taqdirdagina qismlarga bo‘linishi mumkin, yoinki
to‘g ‘ri statistik uslubiyot qo‘llanilayotgan xolda to‘g ‘ri xisoblanishi mumkin. Inson
taraqqiyoti indeksi uslubiyotini qo‘llab ichki nomutanosibliklarni ommalashtirish
ko‘pgina mamlakatlarda konstruktiv siyosiy debatlarni keltirib chiqarganligi
tug‘risida habar beradi.
316

---

MUSTAQIL TA’LIM UCHUN MATERIALLAR
11-mavzu
KEYS STADI