O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat sharqshunoslik instituti falsafa kafedrasi


Prakritining dunyoviy mohiyatlarga aylanishi



Download 1,3 Mb.
Pdf ko'rish
bet109/139
Sana30.12.2021
Hajmi1,3 Mb.
#87431
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   139
Bog'liq
O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi t

 
Prakritining dunyoviy mohiyatlarga aylanishi 
 Sankxya  ta’limotiga  ko‘ra,  dunyoning  birinchi  sababi  –  prakritidir.  U 
moddiy  bo‘lib,  borliqning  javhariy  asosidir.  Prakriti  his-tuyg‘u  bilan  qabul  qilib 
bo‘lmaydigan  nozik  javhar  bo‘lib,  uning  tabiati,  u  keltirib  chiqargan  moddiy 
dunyo  ashyolarida,  uning  oqibati  sifatida  namoyon  bo‘ladi.  Oqibat  o‘z  sababida 
oldindan  mavjud  bo‘lsa,  sabab  o‘z  oqibatida  saqlanadi,  sabab  (sat)  va  oqibat 
(karya)  mohiyatan  ayniyatda  bo‘ladi.  Prakritining  his-tuyg‘u  bilan  qabul  qilib 
olinadigan  dunyoviy  mohiyatlarga  aylanishi,  uch  sifatli  unsur  bo‘lgan  rajas 
(intilish),  tamas  (qorong‘ilik)  va  sattva  (aniqlik)  ta’sirida  kelib  chiqishi 
mumkinligi  ta’kidlanadi.  Har  bir  ashyoda,  uning  xususiyatiga  muvofiq  bu  uch 
unsurdan  biri  ko‘proq  bo‘ladi.  Sankxya  prakriti  bilan  bir  qatorda,  dunyoning 
moddiy asosidan  mustaqil bo‘lgan purushi (mutlaq ruh)ning  mavjudligi ham tan 
olinadi.  Agarchi  purushi,  uning  tufayli  mavjud  bo‘lgan  barcha  ashyo  va 
mohiyatlar  tarkibida  ishtirok  etsa  ham,  uni  ko‘rib  yoki  tutib  bo‘lmaydi.  Prakriti 
bilan purushining qo‘shilish  vaqtida 25 asos paydo bo‘ladi. Ular orasida moddiy 
(suv, tuproq va shunga o‘xshash) ashyolar bilan bir qatorda ruhiy mohiyatlar (o‘z-
o‘zini anglash, aql) ham vujudga keladi.  

Download 1,3 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   139




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish