A yuldashev soliq va soliqqa

Yerni ijaraga olgan yuridik shaxslar O'zbekiston Rcspiihliknsl Vanrlar
Mahkamasining, mahalliy hokimiyat idoralarlnlng qam rl hlltm (jarayji olin­
gan yerlar uchun ye r solig'i o'rmga budjetga ijara haqi to'laydilar
Yuridik shaxslarga ajratib berilgan yerlar uchun yer solig'i crdnn 
foydalanish va foydalanilmaganidan qa’tiy nazar soliq to'liiydihn
Soliq kodeksini 97-moddasiga, asosan, yuridik shaxslar uchun quyi­
dagi yer uchastkalari soliq solinadigan obyekt hisoblanadi:
1) qonun hujjatlarida belgilangan tartibda mulk qilib olingan yer 
uchastkalari;
2) qishloq yoki o'rm on xo'jaligini yuritish uchun cgalik qilishga beril- 
gan yer uchastkalari;
3) korxonalar, binolar va inshootlnr qurish uchun yoki qishloq xo‘ja- 
ligiga taalluqli bo'lmagan boshqa maqsadlarda foydalanish uchun berilgan 
yer uchastkalari;
4) korxonalar, binolar cki inshootlarga bo'lgan mulk huquqi utishi 
bilan birga egalik qilish va foydalanish huquqli ham utgan yer uchastkalari.
Qishloq xo'jaligi tovar ishlab chiqaruvchilari uchun cgalik qilishga, 
foydalanishga yoki ijaraga berilgan yer maydoni yagona yer solig'iga tortish 
obyekti hisoblanadi.
Qishloq x o ja lig i erlarining maydoni va ularning sifati va joylashgan jo y i
bo'yicha ye r balansi, tuproq xaritalari, tekshiruv m ateriallari boshqa yer
kodastr hujjatlari bo ‘yicha qabul qilinadi.
Ixtisoslashgan loyihalash yoki ilmiy tadqiqotchilik institutlari tom o­
nidan tuproq haritalariga tuzatish kiritish va erlar sifatini (ball-bonitet- 
larini) o'zgartirishga doir ishlar olib borilganida bunday m a’lumotlar te ­
gishli ravishda Qoraqalpog'iston Respublikasi Vazirlar Kengashi va vilo-
107

---

yatlar hokimliklari tom onidan yer solig'ini hisoblash uchun ushbu m a’- 
lumotlami qo'llanish muddatini ko'rsatgan holda tasdiqlanishi lozim.
Yer solig'i stavkalari har yili O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mah- 
kamasi tom onidan belgilanadi.
Qoraqalpoq'iston Respublikasi va viloyatlar bo'yicha qishloq xo'jalik 
yerlariga yagona yer solig'ining muvaqqat bazaviy stavkalari, m a’muriy 
tum anlar va shaharlar bo'yicha sug'oriladigan qishloq xo'jaligi yerlari 
uchun yagona yer solig'ining bazaviy stavkalari, shuningdek, yagona yer 
solig'i muvakkat bazaviy stavkalaming tuzatish koefFitsiyentlari O'zbekiston 
Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tom onidan tasdiqlanadi.
Yerlardan noqishloq xo'jalik maqsadlarida foydalanadigan yuridik 
shaxslardan olinadigan yer solig'i stavkalari quyidagicha guruhlangan:
1) 
yagona yer solig'ini to'lashga o'tm agan korxona, tashkilot va 
muassasalardan olinadigan yer solig'i stavkalari;
2) 
lalmikor ekinzorlar, bo'z yerlar va kup yillik kuchatzorlar uchun 
olinadigan yer solig'i stavkalari;
3) 
cug'orilmaydigan pichanzorlar va yaylovlardan olinadigan yer 
solig'i stavkalari;
4) 
o'rm on va qishloq xo'jaligi ishlab chiqarishida foydalanilmaydi- 
gan boshqa yerlardan olinadigan yer solig'i stavkalari.
5) 
shahar va posyolkalardagi yer uchastkalaridan olinadigan yer so­
lig'i stavkalari;
6) 
qishloq joylarda joylashgan yer uchastkalaridan foydalanganlik 
uchun korxona, tashkilot va muassasalardan olinadigan yer solig'i stav­
kalari.
Qishloq xo'jaligi yerlarining sifati yer uchastkasi mulkdori, yer egasi 
yoki yerdan foydalanuvchining aybi bilan yomonlashgan (boniteti pasayib 
ketgan) taqdirda, yer solig'i em ing sifati yomonlashuviga qadar belgilangan 
stavkalar bo'yicha undiriladi.
Shaharlar va shahar posyolkalarining m a’muriy chegaralarida joylash­
gan qishloq xo'jalik ahamiyatiga molik yerlar uchun yer solig'i qishloq 
xo'jalik yerlariga belgilangan stavkalaming ikki baravari miqdorida undi­
riladi.
Berilgan yerlardan ikki yil davomida foydalanmagan jismoniy shaxs­
lardan yer solig'i uch baravar m iqdorda undiriladi.
O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining, mahalliy davlat 
hokimiyati organlarining, fuqarolar o'zini-o'zi boshqarish organlarining 
qaroriga muvofiq yer uchastkalarini ijaraga olgan yuridik va jismoniy 
shaxslar yer solig'i o'm iga budjetga ijara haqi to'laydilar.
Ijara haqi taraflaming kelishuviga binoan belgilanadi, lekin bu haq 
qonun hujjatlarida belgilangan yer solig'ining bir stavkasidan kam va uch 
stavkasidan ko'p bo'lmasligi, yerlardan qishloq xo'jaligi ehtiyojlari uchun 
foydalanilgan taqdirda esa-bir stavkasi miqdorida bo'lishi lozim.
Yemi ijaraga olganlar hisobi, ijara to'lovi hisobini taqdim qilish, ijra 
to'lovini hisoblash va to'lash yer solig'i bo'yicha belgilangan tartib bilan 
amalga oshiriladi.
108

---