Mavzu: web-saytlar yaratishning zamonaviy texnalogiyalari

World Wide Web
(WWW) HTML gipermatn bog’lanish tili 
yordamida tuzilgan Web-sahifalardan iborat HTML ancha murakkab til (
Standart 
Generalived Marnup Language
)
SGML
ning hisoblanadi. Ananaviy tushuncha bo’yicha 
HTML butunlay dasturlash tili hisoblanmaydi. HTML–hujjatni belgilash tili. HTML–hujjatni 
tadqiq qilishda matnli hujjatlar teg(tag)lar bilan belgilanadi. Ular maxsus burchakli 
ishoralar bilan o’rlagan bo’ladi, (< va >). Teglar matnlarni formatlashda va matnga har 
xil nomatn elementlarni masalan, grafiklar, qo’shimcha ob'ektlar va shu kabilarni 
o’rnatishda ishlatiladi.
HTML tilining
asosiy qoidalari
quyidagicha:
1 - qoida
. HTMLdagi istalgan harakat teglar bilan aniqlanadi. Bitta teg (chap) 
harakatning bosh qismida, ikkinchisi esa, (o’ng) oxirida turadi. Bunda teglar « < » yoki « 
> » ishoralar bilan yonma-yon turadi. Yolg’iz o’zi ishlatiladigan teglar ham mavjud.
2 - qoida
. Brauzer darchasidagi burchakli qavs ichiga joylashtirilgan istagan teg yoki 
boshqa instruktsiya tashqariga chiqarilmaydi va HTML–fayl uchun ichki buyruq 
hisoblanadi
Demak,
WWW
sistemasidan qandaydir hujjat yoki xabar olsangiz, ekranda yaxshi 
formatlangan, o`qish uchun qulay matn paydo bo`lganini ko`rasiz. Bu shuni 
anglatadiki,
WWW
hujjatlarida qandaydir ma'lumotlarni ekranda boshqarish imkoniyat
ham mavjud.

---

Viruslardan himoyalanish
Bunday xavflarni oldini olishning bir qancha choratadbirlari mavjud. Ularga rioya qilish xavfni
butunlay bartaraf etmasada, sezilarli darajada kamaytiradi. Quyida ushbu choratadbirlarning asosiylari
keltirilgan:
• shaxsiy va lokal tarmoqdagi kompyuterlarga tashqaridan Internet orqali kirishni cheklovchi va nazorat
qiluvchi texnik va dasturiy vositalardan foydalanish;
• internet orqali faqat ishonchli manbalardan axborot olish va ularning asl nusxasiga mosligini tekshirish;
• ma’lumotlarni uzatish va qabul qilishda kriptografiya (axborotni kodlash) usullaridan foydalanish;
• kompyuter viruslariga qarshi nazoratchi va davolovchi dasturlardan foydalanish.
Sizning shaxsiy kompyuteringizda manfaat
ko‘rish maqsadida o‘g‘irlashga arziydigan qimmatli
axborot
bo‘lmasligi mumkin. Ammo bu axborotlar siz uchun zarur. Kompyuter viruslari esa ularni o‘chirib
yuborish yoki foydalanib
bo‘lmaydigan darajada o‘zgartirib yuborishga qodir. Kompyuter viruslari tarixi
Sinsinati shahri (Ogayyo shtati) universitetining ilmiy xodimi, kompyuter xavfsizligi sohasida taniqli
mutaxassis Fred Koen nomi bilan
bog‘liq. Koen dasturiy vositalardan noqonuniy nusxa ko‘chirishga
qarshi himoya muammolari ustida ish olib borib, yangi dastur yaratdi. Bu dastur tez qayta tiklanish va
takomillashish hamda kompyuter xotirasidagi muhim
ma’lumotlarni o‘chirish, sistema fayllarini «buzish» 
kabi ishlarni bajarish xususiyatiga ega
bo‘lib, dasturiy vositalardan noqonuniy nusxa olish vaqtida ishga
tushar edi. Axborotni
o‘g‘rilardan himoya qilishga qaratilgan bu dastur keyinchalik kompyuter
viruslarining yaratilishiga turtki
bo‘ldi.
Kompyuterdagi
ma’lumotlarni viruslardan himoya etish uchun antivirus dasturlar ishlab chiqarilgan. 
Antivirus dasturlar AQSH, Kanada, Rossiyaning bir qator firmalari tomonidan ishlab chiqarilmoqda. 
Hozirgi kunda quyidagi antivirus dasturlari keng foydalanilmoqda:

---

DrWeb for 
Windows
Kaspersky Anti-
Virus
Norton Antivirus
Aidstest
Avira Internet
McAfee 
VirusScan
Avast Antivirus
NOD32

---

Python dasturlash tili imkoniyatlari
Python–bu o'rganishga oson va shu bilan birga imkoniyatlari yuqori bo'lgan 
oz sonlik zamonaviy dasturlash tillari qatoriga kiradi. 
Python yuqori darajadagi ma'lumotlar strukturasi va oddiy lekin samarador
obekktga yo'naltirilgan dasturlash uslublarini taqdim etadi.
Pythonning o'ziga xosligi
Oddiy, o'rganishga oson, sodda sintaksisga ega, dasturlashni boshlash uchun 
qulay, erkin va ochiq kodlik dasturiy ta'minot.
Dasturni yozish davomida quyi darajadagi detallarni, misol uchun xotirani
boshqarishni hisobga olish shart emas.
Ko'plab platformalarda hech qanday o'zgartirishlarsiz ishlay oladi.
Interpretatsiya(Интерпретируемый) qilinadigan til.
Kengayishga (Расширяемый) moyil til. Agar dasturni biror joyini tezroq 
ishlashini xoxlasakshu qismni C yoki C++ dasturlash tillarida yozib 
keyin shu qismni python kodi orqali ishga tushirsa(chaqirsa) bo'ladi.
Juda ham ko'p xilma-xil kutubxonalarga ega.

---

Hozirgi kunda juda ko‘p algoritmik tillar mavjud. Bular ichida Java va C++ dasturlash tillari 
universal tillar hisoblanib, boshqa tillarga qaraganda imkoniyatlari kengroqdir. So‘ngi yillarda 
Java va C++ dasturlash tillari juda takomillashib, tobora ommalashib bormoqda. Mazkur 
tillardagi vositalar zamonaviy kompyuter texnologiyasining hamma talablarini o‘z ichiga olgan 
va unda dastur tuzuvchi uchun ko‘pgina qulayliklar yaratilgan.
C++ 1980 yillar boshida Bjarne Stroustrup tomonidan C tiliga asoslangan tarzda tuzildi.

C++ juda ko’p qo’shimchalarni o’z ichiga olgan, lekin eng asosiysi u obyektlar bilan 
dasturlashga imkon beradi. Dasturlarni tez va sifatli yozish hozirgi kunda katta ahamiyat kasb 
etmoqda. Buni ta’minlash uchun obyektli dasturlash g’oyasi ilgari surildi. C++ esa gibrid tildir. 
Unda C tiliga o’hshab strukturali dasturlash obyektlar bilan dasturlash mumkin. C++ funksiya 
va obyektlarning juda boy kutubhonasiga ega. Yani C++ dasturlash tilida dasturlashni 
o’rganish ikki qismga bo’linadi. Birinchisi bu C++ tilini o’zini o’rganish, ikkinchisi esa C++ ning 
standart kutubhonasidagi tayyor obyekt va funksiyalarni qo’llashni o’rganishdir.

C++ tiliga ko‘plab yangiliklar kiritilgan bo‘lib, tilning imkoniyati yanada kengaytirilgan. C++ 
dasturlash tili ham boshqa dasturlash tillari kabi o‘z alfavitiga va belgilariga ega.
