Talabalari uchun darslik

omilini bosh harf, retsessiv belgining irsiy omilini esa kichik harf bilan
ifodalash kerakligini uqtirdi. Masalan, no‘xat donining rangini sariqlik
irsiy omilini “A”, yashillik irsiy omilini ‘V ’ bilan ifodaladi.

---

Organizmiarda irsiy omillar juft holda bo‘ladi, chunki ulardan biri
ona organizmdan o ‘tgan bo‘lsa, ikkinchisi ota organizmidan kelgan bo‘ladi.
Belgini 
muqobilligini 
keltirib chiqaruvchi genlar juftiga 
aUelomorf 
juftlik
deyiladi. Har bir gen ikki xil holatga 
dominant allel holat 
— A, 
retsessiv
allel holat 
-a 
bo‘ladi. Modomiki shunday ekan, u holda chatishtirishda
qatnashgan sariq donli no‘xatning irsiy omil juftligi AA, yashil no‘xatning
irsiy omil juftligi esa 
aa
ko‘rinishida bo‘ladi. Tabiiy ravishda sariq donli
no‘xatlami gametalarida aA” omili, yashil no‘xatning gametalarida “а”
omili uchraydi. Chatishtirish chog‘ida changchi va urug‘chi gametalaridagi
“A” va “д” allellar o ‘zaro qo‘shilganligi sababli 
duragayida irsiy omillar
“Ал” genotip holda namoyon boiadi. Fj organizm rivojlanish davrida
ularda yetishgan jinsiy hujayralar — gametalarni birida A, ikkinchisida
esa 
a
irsiy allellar uchraydi. Agar F, avlod duragaylari o ‘z -o ‘zi bilan
chatishtirilsa, u holda urug‘chi o ‘simligi A va 
a
irsiy omilga, changchi
o£simlik ham A va 
a
 irsiy allellarga ega gametalami hosil qiladi. Urugia-
nish sodir boiganda gametalardagi irsiy omillar qo£shilishi sxemasini
osonlashtirish maqsadida angliyalik genetik