“Metrologiya, standartlashtirish va sertifikatlash asoslari”

 
To‘g'ri ke lishi bilan aniqla na di (4.2 - rasm). 
Hozirgi 
paytda 
o‘lchash 
ishlarini 
bajarishda 
elektron 
shtangensirkullar 
qo‘llanilmoqda. 
2.3-rasmda 
detallarning 
ichki 
tashqi‖ o‘lchamlarini o‘lchashga 
mo‘ljallangan 
elketron 
shtangensirkulning 
umumiy 
ko‘rinishi 
tasvirlangan. 
Bu 
asbob 0°E dan 40°E gacha haroratda, agar havoning nisbiy namligi 80% gacha 
bolganda esa harorat 25°E bo‘lgan sharoitlarda qo‘llaniladi. Ishchi harorati 5...40 
°Eoralig‗ida. Unda raqamli qayd etish qurilmasi bo‘lib, noniusining qiymati 0,01 
mm ga teng. O‘lchashlarda ro‘xsat etilgan xatoligi quyidagicha: 0 dan 100 mm 
gacha o‘lchamlarni o‘lchashda ±0,02 mm; 100 mm dan yuqori 200 mm gacha 
o‘lchamlarni o‘lchashda ±0,03 mm; 200 mm dan yuqori 300 mm gacha 
o‘lcha mla rni o‘lcha shd a ±0,04 mm. 

---

181 
Asbobning 
ichki 
o‘lchamlarni 
o‘lchovchi 
jag‘arining 
parallellik 
joizligi0,010 mm, tashqi o‘lchamlarni o‘lchovcho jag‘arininki esa 0,02 mm. 
Asbobning raqamli qayd etish qurilmasi o‘rnatilgan harakatlanuvchi qismining 
harakat la nis h tezlig i 1,5 m/s.
Asbob o‘lchashdan oldin o‘lchash o‘lkazildagan xonada 3 soatdan kam 
bo‘lma ga n muddat davo‘lid a turis hi talab etilad i.
4.3-ras m. Ele ktro n s tange ns irk ul ni ng umumi y ko‘rinis hi :
 
Nazorat savollari:
 
1.
Universal o‘lchash asboblari deb nimaga aytiladi? Ular qaysi hollarda 
qo‘lla n ilad i? 
2.
Haqiqiy 
og'ish 
deb 
nimaga 
aytiladi? 
Chakka 
og'ishlarni 
aniqlash 
formula la r i ni yozing. 
3.
Nomina l, haqiq iy va chakka o‘lcha mlarn in g ta'rifi.

---

182