Семинар ва лабаратория машғулотларидан касб-ҳунар таълими, олий таълим психология фани ўқитувчиларига мўлжалланган услубий қЎлланма

ИРОДАВИЙ ЗЎР БЕРИШ- муайян мақсадга эришиш йўлида уч-раган 
қийинчиликларни бартараф қилиш учун онгли равишда жисмоний ва ақлий 
кун сарфлашдан иборат фаоллик. 
ИРОДА КУЧИ- шахснинг ўз олдига қўйган мақсадининг аниқли-гини 
уни амалга ошириш учун интилиши, мақсад йўлида маълум бир қарор қабул 
қилиш тезлиги ва уни ўз вақтида ижро этиши билан белгиланадиган ирода 
сифати, қийинчиликларни бартараф қилишда намоён бўладиган шахсий 
сифат. 
ИНТЕЛЛЕКТУАЛ ҲИСЛАР- (лот. intellectus - тушуниш, акд демакдир.}. 
Ҳиссий бнлиш фаолияти билан боғлиқ бўлиб, у одамнинг ҳаққоний 
фикрларга ҳамда сохта, ажабланарли, шубҳали, тушунарли ёки тушуниб 
бўлмайдиган, ҳайратда қолдирадиган фикрларга бўлган муносабатидир. 
Интелектуал қисларга ажабланиш, иккиланиш, ишонч ҳислари киради. 
ҚАРОР ҚАБУЛ ҚИЛИШ - бир қанча вариантлар ичидан кулай вариант 
танлаб олиб масалани ҳал килиш. Танланган вариант тамойили асосида иш 
кўриш. 
КАЙФИЯТ- шахснинг муайян бир тусга солиб турувчи кучсиз ёки 
ўртача кучга эга бўлган, нисбатан барқарор умумий эмоционал қолати. 
Кайфият уни келтириб чиқарган сабаблар ёки шахснинг характер-
хислатларига қараб кунлаб, ойлаб ҳам давом этиши мумкин. Кайфият бошқа 
эмоционал ҳолатлар каби ижобий ва салбий бўлади. Масалан: хушчақчаклик, 
ғамгинлик ва ҳоказо. 
ЛИМБИК ТИЗИМ- бош миянинг ички билиш мохияти, функционал 
жиҳатдан баъзи бир эмоционал ҳолатлар билан боғланишни англатади. 
МОТИВЛАР КУРАШИ - шахснинг олдида бир эмас, бир қанча 
мақсадларнииг тўқнашиб қшиши, унд;а шахснинг иккиланишцдан иборат 
бўлган ҳолат. Мотивлар кураши баьзан ақл билан ҳиссиёт ўртасидаги 
субъектив тўқнашувлар тарзида ҳам рўй беради. Мотивлар кураши узоқ 
муддатли ва қисқа муддатли деб аталадиган икки турга бўлинади. Мотивлар 
кураши кўпинча қарорга келиш билан тугалланади, яъни мотивлардан 
бирини танлаб олиш орқали бартараф қилинади. Мотивлардан бирини танлаб 
олиш қарорга келиш деб аталади. 
МОТИВАЦИЯ- мотивлаштириш, шахснинг нима учун маълум вақтда 
бошқа фикр ва ҳаракатларни эмас, фақат шу фикр ва ҳаракатни бажаришга 
қарор қилганлигини далиллар, қонун ва қоидалар билан асослаб бериши, 
тушунтириб беришидан иборат иантиқий операция. Одамни фаолиятга фаол 
ундовчи сабаблар мажмуи.