R. D. Dusmuratov buxgalteriya hisobi

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2.4-rasm. Buxgalteriya hisobining «uzviy aloqa» funksiyasining
vujudga kelish jarayoni. 
Buxgalteriya hisobi tizimi boshqaruvni uzviy aloqa orqali har 
qanday darajada axborot bilan ta’minlay oladi. Boshqa hech qanday 
tizim ushbu vazifani bajara olmaydi. 
Uzviy aloqa funksiyasi, odatda, asosan dastlabki hujjatlardan 
olinadigan, turli xil tashuvchilardagi birlamchi axborotlarni shakllan-
tiradi. Masalan, mehnatga haq to‘lash to‘g‘risidagi ishbay naryadlarda 
mavjud bo‘lgan axborotlar, ham bajarilgan ishlarning haqiqiy hajmini 
hisobga olish uchun, ham ma’lum davr ichidagi rejalashtirilgan har bir 
tadbir bo‘yicha rejadan chetga chiqishlarni aniqlash uchun ishlatiladi. 
5. Tahlil funksiyasi
xo‘jalik yurituvchi subyektlar moliya-xo‘jalik 
faoliyatini va uning natijalarini tahlil qilishdan iborat. Axborotdan 
foydalanuvchilar (ichki va tashqi) hisob-iqtisodiy axborotlarga asosan 
xo‘jalik yurituvchi subyektning mulkiy holati, to‘lov layoqati, chetdan 
kapital jalb qilishi, ichki va tashqi munosabatlari, faoliyat samaradorligi, 
rivojlantirish istiqbollari va hokazolar to‘g‘risida zarur ma’lumotlarni 
olishga intiladilar. Boshqaruv maqsadlari uchun resurslarning barcha 
turlaridan foydalanish, ishlab chiqarish va realizatsiya xarajatlari; 
foydaning shakllanishi, taqsimlanishi va ishlatilishi hamda shunga 
o‘xshashlar tahlil qilinishi lozim. Tahlil jarayonida haqiqiy ko‘rsatkich-
lar, reja, normativ, smeta ko‘rsatkichlari bilan taqqoslanib, tafovut 
sabablari aniqlanadi. Demak, operativ boshqaruv, boshqaruv qarorlarini 
tayyorlash, asoslash va qabul qilish hamda korxonaning moliya-xo‘jalik 
faoliyatini prognozlashda buxgalteriya hisobi tahliliy funksiyasining 
ahamiyati beqiyosdir.
Q a r o r 
Qaror qabul 
qiluvchi shaxs 
Ma’lumotlarni bir 
tizimga keltirish 
Ma’lumotlarni 
yig‘ish 
Ma’lumotlarni 
ro‘yxatga olish