2 O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi

Sistematikasi. 
Kunjut bir yillik o„simlik bo„lib, kunjutlar 
Redaliaseae
-
oilasiga, 
Sesamum indicum L.
madaniy turiga mansubdir. 
Biologiyasi
. 
Issiqsevar o„simlik. Havo harorati 0,2 °C gullar qorayadi, 3 °C 
sovuqda o„simlik nobud bo„ladi. Amal davrida sutkalik harorat yig„indisi 2500 – 
2800 °C atrofida bo„lishi kerak. Urug„i 15-18°C da unib chiqadi. maysalari-1°C 
sovuqda nobud bo„ladi, muqobil harorat 22 – 25 °C, o„suv davrida harorat 15 °C 
dan past bo„lsa, o„sishdan to„xtaydi. Generativ organlarni rivojlanishiga 35 – 30 °C 
talab qilinadi. Foydali harorat yig„indisi o„rtacha 2500 °C. O„suv davrining 
dastlabki 30-40 kunda sekin o„sadi va begona o„tlar orasida qolib ketadi. Qulay 
sharoit bo„lganda maysa 4 kunda unib chiqadi.
34
www.FAOstat.fao.Org – 2017 years.

---

339 
Amal davrining davomiyligi bo„yicha: ertapishar (78-85 kun), o„rtapishar 
(95-120 kun) va kechpishar(120 kundan ortiq muddatda pishadigan) navlar 
guruhiga bo„linadi.
Suvga talabchanligi. 
Unib chiqish, maysalash va urug„ shakllanish 
davrlarida yuqori bo„ladi. Qattiq shamol bo„lsa gullari puch bo„ladi. Kunjut 
o„tloqi-qumoq tuproqlarda, qora tuproqda yaxshi rivojlanadi. Botqoqlangan, 
sho„rlangan, og„ir loyli tuproqlarda etishtirilmaydi. Kunjut o„zidan changlanadi. 
Chetdan ham changlanadi. Yarovizatsiya davri qisqa o„tadi So„lish kasalidan ko„p 
shikastlanadi.
 
rasm – 36: 1-Kunjut o„simligi
2 -Kunjut urug„lari
Kunjut oziqaga talabchan. 1 t urug„ yetishtirish uchun tuproqdan olinadi 80-
90 kg azot, 20-25 kg fosfor, 90-100 kg kaliy. Kunjut unumdor, qumoq, karbonatli 
qora, bo„z tuproqlarda etishtiriladi. Botqoqlangan, sho„rlangan, yer osti suvlari 
yaqin joylashgan tuproqlarda yetishtirilmaydi.
Bo„z yoki engil soz o„rmon tuproqli, g„ovakli, yetarli darajada unumdor va 
begona o„tlar bosmagan yerlar kunjut uchun yaxshi hisoblanadi. Sho„r va og„ir 
tuproq kunjut uchun yaramaydi. So„lish kasalidan ko„p shikastlanadi.

---

340