Ўзбекистон республикаси ќишлоќ ва сув хўжалиги вазирлиги

 
22-chizma.
 
To„g„ri xarajatlar bo„yicha chetlanishlarning darajalar 
bo„yicha tahlili 
Manba. Ch. Xorngren, J.Foster va Sh. Datarlarning uslubiyati asosida 
muallif ishlanmasi. 
 
Chetlanishlarning 1-daraja tahlilida esa menejerlar korxona faoliyatini 
batafsilroq tadqiq etish imkoniyatiga ega bo‗ladi. Jumladan, operasion foyda 
bo‗yicha chetlanishlardan tashqari, tushum, doimiy va o‗zgaruvchan xarajatlar 
bo‗yicha chetlanishlar haqida ham ma'lumotlarga ega bo‗linadi. Mazkur taxlilda 
foyda miqdorida yuz bergan salbiy o‗zgarishni sabablarini ko‗rish mumkin. 
12-jadvalda keltirilgan misolda foyda miqdori kamaygan. Tushumni 
pasayishi va jami o‗zgaruvchan xarajatlarni oshishish hisobiga ushbu salbiy xolat 
yuz bergan. 
Chetlanishlar sabablarini aniqlash uchun 1-daraja tahlilida olingan 
qo‗shimcha ma'lumotlardan tashqari, albatta moslashuvchan byudjet tuzish lozim.
Statik byudjetdan chetlanishlar (sintetik 
(umumlashgan) axborotlar) 
Statik byudjetdan chetlanishlar (analitik 
(batafsil) axborotlar) 
Mahsulotning 
bahosi bo‗yicha 
chetlanishlar 
Mahsulot miqdori 
bo‗yicha 
chetlanishlar 
Mahsulot sotish 
hajmi bo‗yicha 
chetlanishlar 
Moslashuvchan 
byudjetlardan 
chetlanishlar 

---

176 
X korxonasining statik byudjetdan chetlanishlarining 0- va 1-darajali 
tahlili 
12-jadval 
0-darajali tahlili 
Haqiqatdagi operasion foyda 
14900 
Statik byudjetda belgilangan operasion foyda 
108000 
Statik byudjetdan operasion foyda bo‗yicha chetlanishlar 
93100 (С) 
1-darajali tahlili 
Statik 
byudjet 
Haqiqatda 
Statik byudjetdan 
chetlanishlar 
Sotish hajmi, tonna 
10000 
12000 
2000 (C) 
Tushum 
1250000 
1440000 
190000 (C) 
O‗zgaruvchan xarajatlar: 
Asosiy materiallar 
621600 
720000 
98400 (И) 
Asosiy ishlab chiqarish 
ishchilarining ish haqi 
198000 
192000 
6000 (С) 
O‗zgaruvchan umumish-
lab chiqarish xarajatlari 
130500 
144000 
13500 (И) 
Jami o‗zgaruvchan 
xarajatlar 
950100 
1056000 
105900(И) 
Marjinal foyda 
299900 
384000 
84100 (С) 
Doimiy xarajatlar 
285000 
276000 
9000 (С) 
Operasion foyda 
14900 
108000 
93100 (С)