Mavzu: Biznes va tadbirkorlik subʼektlarida marketing faoliyatini tashkil etish. Biznes va tadbirkorlik subʼektlariga xizmat koʼrsatuvchi bozor infratuzilmalari. Biznes va tadbirkorlikda tavakkalchilik

 
 
 
 
 

---

9 
Biznes va tadbirkorlikda tavakkalchilik
 
 
Tavakkalchilik 
tushunchasi 
va 
uni 
boshqarish 
Bezneshamda xususiy tadbirkorlikni rivojlanib borishi bilan xo‘jalik yuritishning 
asosini tashqil etuvchi raqobatning ahamiyati ortib bormoo‘da. Bunday sharoitda 
muvaffaqiyatli faoliyat yuritish uchun tadbirkorlar samarali boshqaruv uslublarini 
bilishlari, tavakkalchilik chegaralarini aniqlay olishlari, mavjud variantlardan eng 
maqbulini tanlay olishlari kerak. Bu esa tadbirkorning ishbilarmonlik o‘obiliyati 
bilan belgilanadi va har bir tadbirkordan ma’lum daraja
da bilim va malaka talab 
qiladi. 
Tadbirkorlik 
–
foyda olish maqsadida 
o‘z
mol-mulkini tavakkkalchilik 
asosida biznesga tikish jarayoni ekanligi tufayli, bunday faoliyat doimiy ravishda 
ma’lum bir xatarlar bilan bog‘liq bo‘ladi. Mamlakatimiz va xorijda to‘p
langan 
tajribalar tadbirkorlik faoliyatini tavakkalchiliksiz amalga oshirib 
bo‘l
masligini 
ko‘rsatmoqda. Shuning uchun ham tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanishni o‘z
oldiga maqsad qilib 
qo‘y
gan insonlarning hayoti umid va tushkunlik, tinimsiz 
mehnat v
a xavotirlarga to‘la bo‘l
adi. 
Tadbirkor tavakkalchiligi yuqori 
bo‘l
gan ishga tayyor 
bo‘l
gan odamlar 
o‘atoriga kiradi. U tavakkalchiligi o‘t
a yuqori 
bo‘l
gan loyihalarni yechishi va hal 
qilishi mumkin yoki tavakkalchilikning darajasi unchalik kuchli 
bo‘l
magan biznes 
bilan shug‘ullanishi mumkin.
Tavakkalchilik 
–
kelgusidagi vaziyat noaniq 
bo‘l
gan sharoitda pirovard 
natija yaxshi 
bo‘lishiga umid bog‘lab, mol
-mulk yoki foydadan mahrum 
bo‘l
ish 
(to‘liq yoki qisman) xavfini o‘z
bo‘yniga olib amalga oshiriladigan ta
dbirkorlik 
faoliyatidir. 
Tadbirkorlik subyektining faoliyati bilan bog‘liq tavakkalchilik turlarining 
mohiyati va kelib chiqish xususiyatlariga ko‘ra quyidagicha turkumlash mumkin 
(13-chizma): 
tabiiy jarayonlar bilan bog‘liq tavakkalchilik;
ishlab chiqarish faoliyatiga oid tavakkalchilik; 
mahsulotlarni tashish va asrash jarayoni bilan bog‘liq tavakkalchilik;
tijorat faoliyatiga oid tavakkalchilik; 
moliyaviy faoliyatga oid tavakkalchilik; 
siyosiy, iqtisodiy va ijtimoiy hususiyatdagi tavakkalchilik. 

---

10