Davr oraliq’idagi tarixiy atamalarni o`z ichiga oladi. Tarixiy atamalarning ma`nosi yillar o`tishi bilan o`tmishning ma`lum davriga xos holda o`zgargani tez-tez kuzatib turilgan

kashovarz
» – ya`ni, erni xaydovchi, erni omoch bilan ag’daruvchi, «
qo`shchi
» deb yuritiladi. 
Dehqonchilik maxsulotlarining deyarli asosiy qismi mana shu qo`shchi — kashovarzlarning 
mashaqqatli mehnati bilan etishtirilar edi. 
CHokar
— O`rta Osiyoda ilk feodalizm davrida feodallarga qarashli bo`lgan qurollangan 
yigitlar guruhi. 
Ixshid
— Sug’d hokimlarining nasabi, unvoni. Tarixiy ma`lumotlarga Sug’d arab 
halifaligi tomonidan istilo qilingunga qadar bu erda 13 ixshid hukmronlik qilib turgan. 
Bo`dun
— chorvador aholi, qora bo`dun — qora xalq. 
Ilk O`rta asrlarda O`rta Osiyoda feodal munosabatlarining o`rnatilishi bilan ilk o`rta asr 
shaharlari vujudga kela boshladi. Bu davrda ayrim markaziy shaharlarining tashqi devorlariga 
tutashgan joylarda hunarmandchilik mavzelari paydo bo`ladi. Atrofi devor bilan o`ralmagan bu 
istehkomsiz mavzelar manbalarda «
rabot
» nomi bilan eslatiladi. Keyinchalik rabotlar ham devor 
bilan o`rab olinadi. Rabotlarda hunarmandchilik mahallarlaridan tashqari savdogarlar, o`zga 
yurtlardan kelgan musofirlar uchun karvonsaroy, bozor, ibodatxona va daxmalar qad ko`taradi. 
SHunday qilib, shaharlar yonboshida rabodlarning qad ko`tarishi bilan ilk o`rta asrlarda 
ular uch qismli bo`lib qoladi. Uning podshox qasri joylashgan qismi «
ark
», ichki shahar, 
«
shaxriston
» deb yuritiladi. SHaharning uchala qismi ham alohida — alohida devorlar bilan 
o`rab olinadi. Ularning bir nechta darvozalari bo`lgan. Manbalarda ta`rif etilishicha, VIII asrda 
Buxoro besh qismidan iborat bo`lib, u besh qator devorlar xalqasi bilan o`ralgan edi. SHahar 
devorlari bo`ylab oqib o`tgan anxor xandaq vazifasini bajargan. 
Ilk o`rta asrlarda shahar va qishloq aholisi «
naf
» deyilgan. Ijtimoiy jixatdan u bir nechta 
tabaqaga bo`lingan. Mulkdorlar