Namangan muhandislik-texnologiya instituti "sichtei" kafedrasi "hozirgi zamon raqobat nazariyasi"

Bozorning raqobatchilik xaritasi 
- 1) raqobatchilarini bozorda egallab turgan urniga kura tasniflash; 2) 
bozorda raqobatchining ornini nazorat qilish imkonini beruvchi raqobatchilar ulushini taksimlash. Aniq tovar bozorlarida 
raqobatchilarning ornini talil qilish natijasida aniqlanadi. 
Brending 
- marketing kommunikatsiyalari tizimining firma stili va uning elementlarini ishlab chiqish, firmani 
raqobatchilardan ajratib turuvchi uziga xos imidjini yaratish sohasi 
Gorizontal diversifikatsiya 
- firma assortimentini ayni paytda ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar bilan bog'liq 
bo'lmagan, biroq mijozlarning qiziqishini uyg'otishi mumkin bo'lgan mahsulotlar bilan to'ldirish. 
Demping 
- tovarni o'rtacha bozor narxidan arzon, ba’zida xatto o'z tannarxidan arzon narxda sotish. Ko'pchilik 
garb mamlakatlarida milliy ishlab chiqaruvchilar foydasini himoya kiluvchi va aksari xollarda boshqa mamlakatlardan 
raqobatning kuchli emasligi sababli arzon narxda tovar olib kirishni ta’qiqlovchi antidemping qonunlar amal qiladi. 
Diversifikatsiya 
- 1) tovar strategiyasi turi, unga asosan korxona ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar sonini 
kengaytiradi; 2) yangi bozorlarni egallab olish va kushimcha foyda olish maqsadida ishlab chiqarishning bir-biri bilan bogliq 
bo'lmagan ikki yoki undan ortik turini bir vaktning uzida kengaytirish va rivojlantirish. 
Imidj 
- tovar obrazi, uning biron narsani eslatishi, o'xshashi va aks ettirishi, tovar bozori iqtisodiyotiga chambarchas 
bogliq bo'lgan ijtimoiy-psixologik xolat. Tovar imidji tovarning reputatsiyasi, tovar markasi, tovar ishlab chiqarilgan korxona va 
mamlakat bilan assotsiatsiyalashadi. 
Informatsiya (axborotlar, ma’lumotlar) 
- 1) ishlarning axvoli xakida xabardor qilish; 2) tadbirkorlik, 
marketing va boshqa faoliyat turlari oldida turgan vazifalarni bajarishda yordam berishi mumkin bo'lgan turli xil bilim va 
ma’lumotlar; 3) marketing tizimi sub’ektlarining o'zaro munosabatlar jarayonidagi bevosita va teskari aloqa natijalari 
tavsifnomasi; 4) turli xil energiyalarning o'zaro aloqalari natijasi.