Abdurashid to xtaboyev

Tashkil etish 
- 1) m a’lum ob’ektning, hodisaning yoki jarayonning 
tartibga solingan tuzilishi; 2) boshqarish funksiyasi, boshqarish jarayonidagi 
faoliyat turi.
Tashkilot 
- umumiy maqsad yoki maqsadlarga erishish y o ‘lida o ‘z 
faoliyatlarini ongli ravishda uyg‘unlashtirgan kishilar guruhi bo ‘lib, 
ular birgalikdagi faoliyatini umumiy qoidalar va talablar hamda umumiy 
manfaatlarga birlashtirgan va vazifalami ongli ravishda taqsimlagan holda 
harakatlanadilar. Ular:
• direktiv, majburiy rivojlanadigan tashkilotlar sinfi;
• individual va jam oaviy ijod elementlari bilan direktiv rivojlanuvchi 
tashkilotlar sinfi;
• jam oaviy ijodiy o ‘z-o‘zini rivojlantiruvchi tashilotlar sinfi shakllarida 
namoyon bo‘lishi mumkin.
Tashkilot tahlili orqali tashkilotning mavjud xatti-harakati va tuzilishi 
sabablari hamda omillari aniqlanadi.
Tashkiliy madaniyat 
- tashkilotda hukm surayotgan e ’tiqod va mafkura 
qadriyatlari birligi va jamlanmasi.
122

---

Tashkiliy xatti-harakat 
- kishilaming tashkilotdagi tizimli rasmiy va 
norasmiy xatti-harakatlari majmuasi.
Tashkilot m afkurasi
-ta sh k ilo t xatti-harakatlarini aniqlaydigan g‘oyalar 
tizimi.
Tashkiliy madaniyat 
- bitta tashkilotni ikkinchisidan farqlovchi 
qadriyatlar tizimi bo‘lib, ularga: qoidalar, xulq etalonlari, dunyoqarashlar, 
jam oa ichida rasmiy va norasmiy munosabatlar, ishbilarmonlikning odob 
m e’yorlari, timsollar, turlar va boshqalar kiradi.
Har bir tashkilot o ‘zi anglagan yoki anglamagan holda o ‘zining shaxsiy 
qadriyatlar tizimini yaratadi. Buning mahsuli sifatida bu tizim tashkilotning 
m a’naviy ko‘rinishi yoki tashkiliy madaniyatini tashkil etadi. Katta 
jam iyatlar singari tashkilotlar ham o ‘zining shaxsiy m a’naviyati, urf-odatlari 
va qadriyatlari bo‘lishiga harakat qiladi.
Tashkiliy m adaniyat - tashkilotdagi m a’naviy-psixologik muhit. 
U do‘stona yoki aksincha dushmanlik muhiti bo‘lishi mumkin va 
rahbar-xodimlar o‘rtasidagi moslashuvchan yoki qattiq bogManishdagi 
m unosabatlami aks ettiradi.
Taqdirlash 
- har bir xodimning qo‘shgan hissasi va faoliyatining 
yuqori natijalarini tan olish. Taqdirlash ham moddiy, ham m a’naviy bo‘lishi 
mumkin hamda tashkilotda ishlayotganlarga joziba va quvonch hissini 
beruvchi muhit yaratishga harakat qilishdir.