O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulug’bek nomidagi o’znekiston milliy universitetining jizzax filliali

Ishonchlilik mezoni sifatida quyidagilarni keltirish mumkin: 
Metodikaning avval o’tkazilgan sinaluvchilariga huddi o’sha sharoyitlarda 
ma’lum bir oraliqdagi vaqtdan keyin yana takroran qo’llanilsa har ikki testlarning 
natijalari bir biridan sezilarli farq qilmaydi. Bu ishonchlilikni ko’rsatadi. Tasodifiy 
tashqi omillar test natijalariga axamiyatli ta’sir ko’rsatmaydi. Tashqi omillar ( 
begona omillar ) sifatida quyidagilarni keltirish mumkin; emotsional holat va 
charchoq -- agar ular o’rganilayotgan xarakteristikalar doirasiga kirmasa, 
shuningdek xona harorati, yoritilganlik darajasi va boshqalar. Bunday tasodifiy 

---

15 
tashqi omillarni boshqacha qilib o’lchov jarayonining “beqarorlik omillari” deb ham 
atashadi.
Bunday o’zgarishlardan keyin ekspremintator va respondent boshqacha holati 
kuzatiladi
8
.
Ishonchlilikni baholashning turli usullari mavjud: 
--- RETEST USULI – 
sinovdan o’tayotganlarning ajratib olinganlarni huddi 
o’sha test bilan bir hil sharoyitda ma’lum vaqtdan keyin takroran testdan o’kazish 
tushinaladi. Vaqt oralig’I yoshga ( masalan yosh bolalarda o’zgarishlar 1 oy ichida 
sodir bo’lishi mumkin ) shuningdek sinovdan o’tayotgan shaxslarning hayotida sodir 
bo’layotgan turli hil hodisalar bilan bog’liq.
 ORALIQ ( INTERVALL ) RETEST testi: 
Bu tushincha turli vaqtlar oralig’ida olingan ikkita testning olingan natijalar 
o’rtasidagi korrelyatsiya koefsenti ishonchlilik indeksi sifatida qabul qilinadi. 
Olingan yuqori korrelyatsiya sinovdan o’tayotganlarni bu kabi masalalarda 
tayyorlanganligining natijasi bo’lishi mumkin. Past korrelyatsiya sinovdan o’tayo 
tga shaxslarda sodir bo’lgan o’zgarish natijasi bo’lishi mumkin yoki testning 
ishonchsiz ekanidan dalolat berishi mumkin. Bu usulda sinovdan o’tayotganlarni 
minimal vaqt oralig’ida huddi o’sha sharoyitlarda testning parallel shakli orqali 
takroriy testdan o’tkazish tushuniladi.