O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi

G) 
Qishloq 
xo„jaligida ekologik xavfsizlikni ta‟minlash 
sohasidagi huquqbuzarliklar uchun jinoiy javobgarlik 
Qishloq 
xo‗jaligida ekologik xavfsizlikni ta‘minlashga oid 
qonunchilikni buzganlik uchun jinoiy javobgarlik ko‗rsatilishi ham muhim 
ahamiyatga ega. 
Ekologik jinoyat-bu jinoyat qonunida ko‗zda tutilgan hamda jazo 
qo‗llash tahdidi bilan taqiqlangan oqilona foydalanilishi va muhofaza 
etilishi insonning barqaror hayot kechirishini ta‘minlovchi atrof tabiiy 
40
Qonun hujjatlar ma‘lumotlari milliy bazasi, 30.01.2018 y., 03/18/4463/0634-son. 

---

85 
muhitga va uning alohida unsurlariga, shuningdek aholi va hudud ekologik 
xavfsizligiga tajovuz qiluvchi hamda tabiiy obyektlardan huquqqa xilof 
ravishda foydalanish oqibatida atrof tabiiy muhit holati va sifatida salbiy 
o‗zgarishlarga olib keluvchi aybli ijtimoiy xavfli qilmish (hatti-harakat 
yoki harakatsizlik). 
Ekologiya sohasida ko‗p uchraydigan jinoyatlarga odatda tuproqni, 
o‗simliklar dunyosining ifloslanishi va g‗ayriqonuniy ravishda o‗rmondagi 
daraxtlarni kesish yoki nobud qilish kiradi.
O‗zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining 14-bobida ―Ekologik 
jinoyatlar‖ uchun javobgarlik belgilangan bo‗lib, unda ko‗zda tutilgan 
jinoyatlar bevosita atrof tabiiy muhitga zarar yetkazadi. 
Ekologik jinoyatlarni bir qator mezonlar bo‗yicha guruhlarga ajratish 
mumkin.O‗zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksida ekologik sohadagi 
jinoyatlar uch guruhga bo‗lingan bo‗lib, ular quyidagilardan iborat: atrof-
muhitni muhofaza qilish borasidagi jinoyatlar-O‗zbekiston Respublikasi 
Jinoyat 
kodeksining 
193-195,199-200 
va 
204-moddalari, 
tabiiy 
resurslardan foydalanish sohasidagi jinoyatlar-O‗zbekiston Respublikasi 
Jinoyat kodeksining 197, 198, 202-203, 229
1
-moddalari, qishloq 
xo‗jaligida ekologik xavfsizlikni ta‘minlash sohasidagi jinoyatlar-
O‗zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining 196, 201-moddalarida 
keltirilgan. 
Qishloq xo‗jaligida ekologik xavfsizlikni ta‘minlash sohasidagi 
jinoyatlaratrof tabiiy muhitni ifloslantirish, yer, yer osti boyliklaridan 
foydalanish shartlarini yoki ularni muhofaza qilish talablarini buzish, 
ekinzor, o‗rmon yoki boshqa dov-daraxtlarga shikast yetkazish yoki ularni 
nobud qilish, o‗simliklar kasalliklari yoki zararkunandalari bilan kurash 
talablarini buzish, veterinariya yoki zootexnika qoidalarini buzish, zararli 
kimyoviy moddalar bilan muomalada bo‗lish qoidalarini buzish
41
kabi 
moddalar kiradi. 
Xullas, qishloq xo‗jaligida ekologik xavfsizlikni ta‘minlash 
sohasidagi jinoyatlar uchun jinoiy javobgarlikni belgilanishi mazkur 
sohaga oid huquqbuzarliklarni oldini olishga yordam beradi.