O‟rmonov N. T., Ismailov A. R

 
 
12.3.
IPO (angl. “Initial Public Offering”)ning afzalliklari va kamchiliklari 
IPOning o‗ziga xos xususiyatlarini keltirib o‗tamiz: 
IPO – jarayoni ko‗p bosqichli, uzoq vaqtni ladi (bir necha yillar) va katta 
moliyaviy chiqimlarni talab qiladi; 
IPO yordamida, kompaniyada joriy chiqimlarni qoplashga va yirik 
proektlarni amalga oshirish uchun uzoq muddatli tashqi
23
Қосимова Н. ―Корпоратив бошқарув самарадорлиги.‖ ―Жамият ва бошқарув‖, 2003. № 4. -40 б. 

---

210 
moliyalashtirishni jalb qilishga imkon tug‗iladi;
Bank kreditidan farqli ravishda, IPO da pul olish bitta aniq kreditorning
fikriga va qaroriga bog‗liq bo‗lib qolmaydi.
SHu bilan birga kompaniyaning alternativ moliyalashtirish zaminini paydo 
bo‗lishi unga qarz mablag‗larini olishni ham engillashtiradi, chunki IPO uchun
o‗tiladigan jarayonlar kompaniyani shaffofligini oshiradi va uning moliyaviy 
ahvolini yaxshiroq baholashga imkon yaratadi; 
Kompaniya qimmatli qog‗ozlarini birjaga chiqishi - ularni erkin savdo-sotiq 
predmeti bo‗lishiga, likvidligini oshishiga va ularning bozor bahosini maksimal
o‗sishiga olib keladi. 
Eng ko‗p chiqim talab qiladigan IPOga tayyorlanish boskichidan biri
Due Diligence jarayonidir. 
 
1. YUridik Due Diligence: 
Ta‘sischilar xujjatlari va korporativ xujjatlarni ko‗rib
chiqadi; 
Boshqaruv Kollegial organlar qarorini ko‗rib chiqish; 
Asosiy ishonchnomalarni ko‗rib chiqish;
Aksiyalar bo‗yicha asosiy bitimlar analizini amalga oshirish,
aksionerlarning mulk va nomulk xuquqlarini ko‗rib chiqish;
Kompaniya regulyativ faoliyatini va uning tuzgan kont-raktlarini 
o‗rganib chiqadi; 
Mexnat munosabatlarini va pretenziya risklari faoliyatini
o‗rganish.