O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “moliya” kafedrasi

I.
 
O‘QUV FANINING DOLZARBLIGI VA OLIY KASBIY 
TA’LIMDAGI O‘RNI
 
Ushbu fan moliyaviy resurslar fondlarini shakllantirish hamda mamlakatning 
iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanish maqsadlariga erishish, ulardan samarali 
foydalanish, shuningdek mamlakat moliya tizimini amal qilish qonuniyatlarini 
o‘rganish kabi masalalarni qamrab oladi. “Moliya” fani mamlakat moliya 
tizimining rivojlanish qonuniyatlarini bilish va ularning amal qilishiga ongli 
munosabatda bo‘lishda, mamlakatni demokratlashtirish va iqtisodiyotni bozor 
tamoyillari asosida isloh qilish jarayonlarining mohiyatini tushunishda talabalarni 
zarur bo‘lgan bilimlar bilan qurollantiradi. 
“Moliya” fani tegishli ta’lim yo‘nalishlarining umumkasbiy va ixtisoslik 
fanlari blokiga kiritilgan kurs hisoblanib, ushbu fan tegishli ta’lim 
yo‘nalishlarining 2, 3 kursida o‘qitilishi rejalashtirilgan.

---

318 
“Moliya” fani gumanitar va ijtimoiy-iqtisodiy fanlar turkumiga kiradi va 
barcha iqtisodiy bakalavriat ta’lim yo‘nalishlarida o‘qitiladi. Mazkur fan moliya 
tizimlarini tashkil qiluvchi pul, bank ishi, kredit, investitsiyalar, aktivlar, 
majburiyatlar, obyektlarni baholash, iqtisodiyotdagi pul munosabatlarini hamda 
moliyaviy instrumentlarni boshqarish, yaratish va o‘rganishni tasvirlab beradi. 
 
II.
 
O‘QUV FANINING MAQSADI VA VAZIFASI 
 
“Moliya” fanining asosiy maqsadi talabalarda moliya, moliyaviy siyosat, 
moliyaviy munosabatlar, pul oqimlari harakati, moliyaviy boshqaruv, moliya 
nazariyalari, moliyaviy hisobotlar, davlat va nodavlat moliyaviy muassasalarning 
moliyaviy faoliyati, davlat byudjeti, davlat byudjeti daromadlari va xarajatlari, 
byudjet jarayoni, byudjetlararo munosabatlar, davlat krediti, ijtimoiy himoya, 
sug‘urta va xalqaro moliya munosabatlari kabi moliyaviy tushunchalar bo‘yicha 
yo‘nalishga mos bilim, ko‘nikma va malaka shakllantirish hisoblanadi. 
Ushbu maqsadga erishish uchun fan talabalarni nazariy bilimlar, amaliy 
ko‘nikmalar, moliyaviy hodisa va jarayonlarga uslubiy yondashuv hamda ilmiy 
dunyoqarashini shakllantirish vazifalarini bajaradi. Fan bo‘yicha talabalarning 
bilim, ko‘nikma va malakalariga quyidagi talablar qo‘yiladi: 
Talaba: 
–
“Moliya” fanining predmeti, obyekti, usullari va boshqa fanlar bilan 
aloqasi; 
–
moliyaning mohiyati va vazifalari; 
–
moliya tizimi; 
–
moliyaviy qarorlar; 
–
moliyaviy siyosat; 
–
uy xo‘jaliklar moliyasi; 
–
moliyaviy boshqaruv haqida tasavvurga ega bo‘lishi; 
–
moliyaviy rejalashtirish va tartibga solish; 
–
moliyaviy nazorat; 
–
moliyaviy hisobot: mazmuni, vazifalari va turlari; 
–
ijtimoiy ta’minot; 
–
xalqaro moliya munosabatlari; 
–
moliyaviy muassasalar moliyaviy faoliyat jarayonini bilishi va ulardan 
foydalana olishi; 
–
davlat byudjeti; 
–
davlat maqsadli jamg‘armalari; 
–
byudjetlararo munosabatlar; 
–
sug‘urta munosabatlari; 
–
xo‘jalik yurituvchi subyektlarning moliyaviy resurslari; 
–
asosiy va aylanma kapital doiraviy aylanishning moliyaviy jihatlari; 
–
xo‘jalik yurituvchi subyektlarning ishlab chiqarish chiqimlari, foydasi va 
rentabelligini hisoblash va amaliyotda qo‘llash ko‘nikmalariga ega bo‘lishi kerak.