Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti q. A. Dadaboyev

Bajarish axborot tizimlari.
Tezkor yoki ma’muriy boshqarish darajasida 
yaratiladi. Axborotlarga tizimlarda ishlov berish, EHM ga kelib tushish tezligi 
amalga oshiriladi. Bu ish jadvali hozirgi vaqtdagi yuklarning harakati haqida 
axborot olish va ularga nisbatan ma’muriy va boshqarish ta’siri ko‘rsatiladi. Bu 

---

95 
tizimlar bilan har xil masalalar bajarilishi mumkin: ishlab chiqarishga tezkor xizmat 
ko‘rsatish; binolar, materiallar to‘plamini boshqarish va h.k.
Ko‘p 
darajali 
avtomatlashtirilgan tizimlar material to‘plamlarining 
boshqarilishini barpo etish, dastur bilan ta’minlashni ishlab chiqish uchun sarf 
qilish bilan bog‘liq. Bu bir tomondan, tizimning ko‘p vazifaliligini ta’minlaydi, 
boshqa tomondan esa uning integratsiya darajasini ko‘taradi. 
Hozirgi 
paytda 
yetarli 
darajada 
yaxshilangan 
dasturlash 
paketlari 
yaratilmoqda. Birgina ular hamma axborot tizimlarida ishlatila olmaydi. Bu 
integratsiyalar to‘plamini boshqarish masalalari yechimi boshqarish darajasi 
andozalariga bog‘liq: 
Masalalarni yechish, yuqori darajadagi andozalarini rejalashtirish axborot 
tizimlarida balandroq bo‘ladi. Shu yerda tizimlarni ta’minlashga ko‘nikish uchun 
qiyinchiliksiz erishishga yordam beradi. Axborot tizimlarida ularning andoza 
paketlarini ko‘niktirish ayrim sabablarning kelib chiqishi bilan bog‘liqdir.
Masalan:
-ishlab chiqarish jarayonining oldindan o‘zlashtirib kelinishi va andozalar 
o‘zgarishlariga qiyinchilik bilan keladi; 
-ma’lumotlar qayta ishlash tizimi, hamma qo‘llovchilarda bir xil emas. 
Bajaruvchi axborot tizimlarida tezkor darajada qoidadagidek, yakka 
dasturlarni ta’minlashda ishlatiladi. 
Logistikada qo‘llaniladigan axborot tizimi turlari 20-chizmada, logistikadagi 
axborotlar to‘plamining turlari esa 21-chizmada keltirilgan.
A x b o r o t t i z i m l a r i 
Mikrodarajadagi axborot ti-
Mikrodarajadagi axborot
zimlari (alohida bir korxona)
tizimlari(davlat, davlatlar guruhi)
rejalashtirish
despozitiv bajarish