Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti q. A. Dadaboyev

4 -chizma. Moddiy oqimlarning korxona ichidagi harakati 
5-chizma. Moddiy oqimlarning ishlab chiqaruvchidan iste’molchiga
yetib borish harakati. 
5-chizmada buyurtma va uning buzilish vaqtini belgilovchi buyurtmalar 
harakatlarining yo‘nalishi aks ettirilgan. Iste’molchi mahsulotni mintaqaviy ombor 
orqali yoki bevosita ishlab chiqaruvchining o‘zidan olishi mumkin. Aniqki, 
buyurtmalarni bajarish muddati turlichadir. Ombordan mavjud mahsulotlarni 
saqlash uchungina emas, balki mahsulotlarni o‘z vaqtida yetkazib berish uchun 
ham foydalaniladi. Buyurtmalarning o‘z vaqtida bajarilishi transport vositalari, 
buyurtmalarni tayyorlash texnikalariga ham bog‘liqdir. 1-jadvalda mahsulotlarni 
har xil turdagi transportlar yordamida yetkazib berish muddatining aniqlanish 
formulasi aks ettiriladi.
1-jadval 
Turli xil transportlarda yuklarni yetkazib berish muddatini hisoblashning 
metodik ko‘rsatmasi 
Transport turi 
Yetkazib berish muddatini hisoblash formulasi 
1. Temir yo‘l 
T 
j
tnk LV
n
j
t
gon
m
2. Dengiz yo‘li
T
m
q
LV
kom
V
komq
LV
sut
2 LPTG‘M t m don 
3. Daryo 
Tr 
q
To LG‘VnP t
p
don 
4. Avtomobil 
Ta 
q
TnK LG‘VEK 
Istе'molchi buyurtmasi 
Korxona 
Mahsulot ishlab chiqaruvchining 
buyurtmasi 
Mahsulot istе'molchisi 
Mintaqaviy bozor 
Tashib kеltirish 
Tayyor mahsulot
ombori 
Korxona 
A. Mahsulotlarni yig’ish 
A. Tayyor mahsulot ombori 
A. Tayyor mahsulot yеtkazib 
bеrish 
Moddiy rеsurslarni to’plash 
Ishlab chiqarish jarayoni 
Komplеktlovchi buyum ombori 
B. Mahsulotlarni yig’ish 
B. Tayyor mahsulot ombori 
B. Mahsulot yеtkazib bеrish 

---

43 
Bu yerda: 
t nk - operatsiyaning boshlanish-tugash vaqti, sutka, soat; 
L - tashib keltirish uchun o‘tilgan masofa, km, mil; 
V
n
j
Vn
r
-1 sutkada vagon yoki kemaning normadagi yo‘lda yurishi; 
t
j
dop t dop t 
r
dop - daryo, dengiz va temir yo‘l transportida qo‘shimcha 
operatsiyalar uchun vaqt; 
Vek - foydalanish tezligi, km soat; 
Vkom - tijorat tezligi, mil sutka; 
V sut - mazkur liniyada ishlovchi kemadan foydalanish tezligi mil sutka; 
- yuk ko‘tarish mashinasidan foydalanish koeffitsiyenti; 
Rt - kemaning yuk ko‘tarish quvvati, t; 
M - portda bir sutkadagi o‘rtacha yuk tashish ishlari, t sutka; 
To - yuklarni to‘plash, rasmiylashtirish va jo‘natish vaqtlari, sutka.