1. Кириш Бюджет ўзи нима? Бюджет қандай шакллантирилади? Иқтисодий истиқболлар ва вазифалар

Асосий тушунчалар 
Қорақалпоғистон Республикаси бюджети
– Давлат бюдже-
тининг Қорақалпоғистон Республикаси пул маблағлари жамғар-
масини ташкил этувчи бир қисми бўлиб, бюджетда даромадлар 
манбалари ва улардан тушумлар миқдори, шунингдек молия йили 
мобайнида маблағлар сарфи йўналишлари ва миқдори назарда ту-
тилади.
Бюджет таснифи
– бу барча даражалардаги бюджетларнинг 
даромадлари ва харажатларини, шунингдек бюджетлар тақчил-
ликларини молиялаштириш манбаларини ва давлат қарзи турла-
рини бир хил турдаги белгилар бўйича гуруҳларга бўлиш.
Бюджет тизими бюджетлари
– Ўзбекистон Республикаси-
нинг Давлат бюджети, давлат мақсадли жамғармалари бюджетла-
ри ва бюджет ташкилотларининг бюджетдан ташқари жамғарма-
ларидир.
Бюджет ташкилоти
– давлат функцияларини амалга ошириш 
учун белгиланган тартибда давлат ҳокимияти органларининг қаро-
рига кўра ташкил этилган, Давлат бюджети маблағлари ҳисобидан 
сақлаб туриладиган нотижорат ташкилот бюджет ташкилотидир.
Бюджетдан ажратиладиган маблағлар
– Ўзбекистон Респуб-
ликасининг Давлат бюджетидан ва давлат мақсадли жамғармалари 
бюджетларидан бюджет ташкилотлари ҳамда бюджет маблағлари 
олувчилар учун назарда тутиладиган пул маблағларидир.
Бюджет йили
– тасдиқланган бюджет ижро этиладиган давр.
Ялпи ички маҳсулот
– бу мамлакат ҳудудида бир йил давомида 
ишлаб чиқарилган барча махсулотлар ва кўрсатилган хизматлар-
нинг умумий бозор қиймати.
Давлат томонидан маблағ жалб қилиш
– активларни жалб 
этиш, бу бўйича Ўзбекистон Республикасининг қарз олувчи сифа-
тидаги ёки қарз олувчи-резидентларнинг кредитларини (қарзлари-
ни) тўлашга кафил сифатидаги мажбуриятлари юзага келишидир.
Давлат томонидан ички маблағни жалб қилиш
– активларни 
ички манбалардан (резидент-юридик ва жисмоний шахслардан) 
жалб этиш ҳамда бунинг натижасида Ўзбекистон Республикаси-
нинг қарз олувчи сифатидаги ёки қарз олувчи резидентларнинг ўз 
99
Основные понятия

---

кредитларини (қарзларини) тўлашига кафил сифатидаги мажбури-
ятлари юзага келиши.