Ko‘rish sezgilari
Insonlar tomonidan rang va yorug'likni sezish ko'rish sezgilari orqali am alga
oshadi
va seziladigan
ranglar
xrom atik
va
axrom atik
turlarga b o iin a d i.
Psixofiziologik qonunga k o 'ra yorug'lik nurlari uchburchak shisha prizm a orqali o'tib
singanda hosil bo'ladigan rang
xrom atik ranglar
deb atalib, ularga kamalak ranglar,
y a'n i qizil, zarg'aldoq, sariq, yashil, havo rang, ko'k, binafsha tuslarini qamrab oladi.
Odatda oq rang, qora rang, kulrang va ulam ing turhcha ko'rim shlari
axrom atik
ranglar
deb nomlanadi.
K o'rish sezgilarim ng organi ko 'z hisoblanib, u k o 'z soqqasi undan chiqib
keladigan ko'ruv nervlandan tashkil topgan b o iib , k o 'z soqqasini tashqi tom irlan va
to 'r pardalan o 'rab turadi. Tashqi pardam ng tiniq bo'lm agan oq qismi sklera yoki
qotgan qattiq parda deb nomlanadi. lining old tom oniga joylashgan bir muncha
qavariq qismi tiniq mugus parda b o 'h b , iming oldingi qismi rangdor parda deb ataladi.
M azkur pardaning rangiga binoan uning tovlanishiga qarab, odam larda k o 'z ko'k,
qora kabi jilv a beradi. Rangdor pardaning o 'rta qism ida yumaloq tiniq modda bo'hb,
uni qorachig' deb ataynnz va u orqali k o 'z ichiga yorug'lik nurlari kiradi
K o'zlam ing uchinchi pardasi to 'r parda deb nom lanib, u k o ‘z soqqasining deyarli
butun ichki yuzasini qoplaydi. Q orachig' bilan rangdor pardaning orqasida ikki
tomoni qavariq, tiniq jism k o 'z gavhari joylashgan bo'ladi. Y orug'lik nurlari unda
to'planib, so 'n g sinadi va to 'r pardaga narsa yokt jism ning aksi, surati tushadi.
K o 'z soqqasining gavhari bilan to 'r parda o'rtasidagi butun ichki yuzasi
shishasimon jism deb nomlanuvchi maxsus tiniq suyuqlik bilan qoplangan bo'ladi.
T o 'r parda rang va yorug'likni sezish uchun muhim aham iyatga ega bo'lib, unda
k o'ruv nervining tarmoqlari joylashgandir. Ushbu tarm oqlam ing chekkadagi uchlarida
tayoqcha va kolbachalar deb ataladigan maxsus nerv xujavralari mayjuddir. Inson
ko'zini to 'r pardasida 130 m iilionga yaqin tayoqchalar va kolbachalar deb ataladigan
maxsus nerv hujayralari m ayjuddir Inson ko'zining to 'r pardasida 130 miilionga
yaqin tayoqcha va 7 m iilionga yaqin kolbacha bor deb taxmin qilinadi. K olbachalar
yordami bilan xromatik, ya'n i kunduzgi ranglar ko'riladi.
Tayoqchalar yorug'likni yaxshi sezuvchan bo'lib, xira va qorong'u paytlarda o 'z
funksiyasini bajaradi, axromatik ranglarm aks ettiradi.
T o 'r pardaning eng sezgir joyi - sariq dog'ning asosan, kolbachalar bilan
markaziy chuqurchasi hisoblanib, unga qaysi narsaning aksi tushsa, xuddi shuni
ham madan ravshanroq ko'ram iz. Obektga tik qarash natijasida k o 'z muskullan unga
qaratiladi va aks ettiruvchining sur’ati sanq d og'ga tushadi Bunday tarzdagi ko'rish
to 'g 'n ko'rish deyiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: